Thuis in de Andes: logeren bij locals

Wat is een betere manier om je onder te dompelen in de lokale cultuur dan te verblijven bij mensen thuis? Bij Karavaan zien we reizen als een kans om écht verbinding te maken: met mensen, culturen en de natuur. Het gaat niet alleen om de bestemming, maar ook om de impact die we achterlaten. Door bij een gastgezin te verblijven, maak je je reis meteen duurzamer. Benieuwd naar het wat en waarom van een homestay? Lees dan vooral verder!

Tekst: Gwendolyn Van Damme // Foto’s: Gwendolyn & haar deelnemers

Ervaar de kracht van ontmoeting

Tijdens de Joker Avontuur-reis naar Peru staat een homestay vast in het programma. Als reisbegeleider verbleven mijn groep en ik in juli dus bij een lokale familie in de Colca-vallei. Als voorbereiding op een 2-daagse trekking door de Colca Canyon (2 keer zo diep als de Grand Canyon!), acclimatiseerden we bij een familie in Coporaque. Starten deden we met een blij ontvangst door de gastvrije eigenaren van casa vivencial Yuraq Qaqa: Marta, Jacintho en Majo de puppy.

Wat stond er dan op het programma in de namiddag? Nieuwsgierig volgden we Jacintho en Marta naar een veldje net buiten het kleine dorpje. Daar lag een stapel gedroogde maïs te wachten om gepeld te worden. Voor alles een eerste keer! Met een rookpluimende vulkaan op de achtergrond gingen we aan het werk, terwijl de zon stilletjesaan achter de heuvels verdween. Na de activiteit wandelden we naar een uitkijkpunt over de omliggende vallei. Daar waren nog terrassen te zien die door de Inca’s zovele jaren geleden waren aangelegd. De boeren uit de omgeving maken er dankbaar gebruik van.

’s Avonds werden we in de watten gelegd met een heerlijk 3-gangenmenu, bereid met lokale ingrediënten zoals quinoa. En nadat onze buikjes gevuld waren, sloten we de avond af met, jawel, een kampvuur! Als kers op de taart maakte ook een jonge alpaca haar entree. Het werd een prachtige avond.

“Homestays bieden je de unieke kans om een cultuur diepgaander te beleven en investeren rechtstreeks in de lokale economie & gemeenschap.”

Tijdens het hele verblijf stonden Jacintho en Marta open voor al onze vragen en deelden ze met enthousiasme verhalen over hun cultuur en gewoonten. Een verblijf bij een gastgezin biedt de unieke kans om je rol als toerist te overstijgen en om een cultuur diepgaander te beleven. Door te luisteren en te delen, ontdek je nieuwe perspectieven. Dat is de kracht van ontmoeting.

Laat je inspireren voor een duurzamer leven

Door te kiezen voor een homestay, investeer je rechtstreeks in de lokale economie. Het geld blijft in de gemeenschap en gaat niet naar grootschalige hotels met buitenlandse investeerders, die bovendien veel water en energie verbruiken en weinig aandacht hebben voor duurzaamheid.

“Vaak interpreteren we heel snel, zonder te verifiëren of onze aannames wel kloppen.”

Daarnaast verkleinen homestays je ecologische voetafdruk. De maaltijden zijn vaak bereid met seizoensgebonden, lokale producten en de gastgezinnen gebruiken hun eigen methodes om energie te besparen en afval te beperken.

Wat het echt bijzonder maakt, is dat je de uitdagingen van de lokale gemeenschappen van dichtbij ervaart. Door deel te nemen aan alledaagse activiteiten en naar hun verhalen te luisteren, krijg je een veel tastbaarder beeld van bijvoorbeeld de impact van klimaatverandering. Misschien is dat wel het duwtje in de rug dat je nodig hebt om ook in je eigen leven kleine duurzame veranderingen aan te brengen.

Til je homestay naar een hoger niveau

Met deze tips haal je nog meer uit je homestay:
  1. Leer een aantal woordjes in de lokale taal. Een paar woorden doen al wonderen: het toont je interesse in de lokale cultuur en schept een band. Onze groep leerde een basis Quechua, de inheemse taal van de Inca’s.
  2. Denk aan het milieu. Vermijd plastic afval, gebruik een herbruikbare drinkbus en wees bewust van je energie- en waterverbruik. Dit past bij het duurzame karakter van een homestay en een Joker-reis.
  3. Stel veel vragen en toon interesse. Luister met een open geest en oordeel niet. Wees niet bang om informatie te vragen als je iets ziet dat anders is dan dat je gewoon bent. Vaak interpreteren we heel snel, zonder te verifiëren of onze aannames wel kloppen.
  4. Ga op zoek naar de dingen die jullie gemeenschappelijk hebben. Kijk verder dan “wij versus zij”. Iedereen is diep vanbinnen namelijk op zoek naar verbinding, iedereen wil deel uitmaken van een groep. Dat maakt ons mens.

Duurzaam reizen begint bij jezelf. Overweeg dus eens om tijdens je volgende reis bij een gastgezin te verblijven. Je zal er geen spijt van hebben: je verrijkt je leven met nieuwe ervaringen en onvergetelijke ontmoetingen en je krijgt een duurzamer avontuur! Door bewuste keuzes te maken, dragen we samen bij aan een betere toekomst voor zowel de planeet als de mensen die er wonen.

Is jouw interesse geprikkeld en wil je meer weten over homestays? Check dan zeker ook de Karavaan-documentaire Rumah, die het verhaal over homestays in Indonesië vertelt. Bekijk hier de documentaire op YouTube. 👇

Dit artikel verscheen in De Karavaan van januari 2024. Ook 4x per jaar ons magazine ontvangen? Word lid van Karavaan! 

10 eerste indrukken in Japan

In oktober trok ik voor de eerste keer als reisbegeleider naar het verre Japan, met een keitoffe Joker-bende in mijn kielzog. Een volledig jaar al was ik aan het plannen, voorbereiden en dromen van dit land dat zo hard tot de verbeelding spreekt. Ik vertrok met torenhoge verwachtingen en die werden één voor één ingelost … Maar wat waren nu mijn eerste indrukken van dit land dat al zo lang op mijn bucketlist stond?

Tekst: Stien Swinnen // Foto’s: Stien & haar deelnemers

1. Culinaire hoogtepunten

Het eten, a.k.a. reden nummer één die wordt opgegeven door mensen die naar Japan willen reizen. And we were in for a treat: dampende kommen ramen met versgemaakte noodles, okonomiyaki (soort hartige pannenkoek) die voor je neus wordt klaargemaakt, een volledig menu met Wagyu-beef dat smelt op de tong, een traditioneel Japanse maaltijd in onze ryokan, de meest verse sashimi die je ooit proefde … Het ene culinaire hoogtepunt na het andere stapelde zich op als een stapel sushi-bordjes die we maar van de conveyor belt bleven plukken!

2. Rust, respect en recycleren

De mensen in Japan zijn meestal heel gereserveerd, dat klopt. Maar ik vond hen ook hartelijk, supervriendelijk en behulpzaam. Zelfs met beperkte communicatie in het Engels, werden we vlot geholpen door iedereen die we ontmoetten. Zelfs in drukke stations of grote mensenmassa’s voelde het nog steeds aangenaam aan, omdat iedereen zich zo rustig gedraagt. De groep komt voor het individu: één van de basishoudingen is dat zij niemand anders tot last willen zijn. Eten in openbare plaatsen is not done. Vuilnisbakken zijn nagenoeg nergens te vinden, maar toch vind je nergens zwerfvuil. In Japan wordt afval de hele dag netjes bijgehouden tot thuis en daarna gerecycleerd. Schoenen worden bij het betreden van een woning of guest house aan de deur achtergelaten en je wordt steevast begroet met een respectvolle buiging. Ook al zijn er heel wat Westerse invloeden binnengesijpeld in de Japanse maatschappij, zij doen de dingen nog steeds op hun eigen manier.

3. Grootsteden met grote verschillen

Overweldigend, overprikkelend en op voorhand ook een beetje intimiderend, die hypermoderne grootsteden in Japan. Maar eens je went aan het openbaar vervoer, de constante stroom van mensen en de hoge gebouwen, ontdek je dat elke stad (en zelfs elke buurt) een andere vibe heeft, er om elke hoek iets anders te ontdekken valt en je van de ene in de andere nieuwe indruk tuimelt. Osaka, Hiroshima, Kyoto, Tokyo … ze zijn allemaal zo verschillend en hebben hun eigen unieke karakter. Momentjes van rust zocht ik op in de groene parken of door langs een kleine tempel te passeren. Eén ding moet je wel loslaten: je gaat nooit álles gezien hebben en ik was al heel blij met de plaatsen die ik wel kon bezoeken tijdens onze reis. Reden te meer om nog eens terug te gaan.

4. Berenbellen & theehuisjes

Naast grote steden bezochten wij ook heel wat kleinere plaatsen en trokken we enkele keren de natuur in. Japan is een enorm groen land met prachtige bossen, bergen, vulkanen, een mooie kustlijn en talrijke warmwaterbronnen. We wandelden in de Japanse Alpen een stukje van een oude postroute, tussen Magome en Tsumago. We trokken stukken door het bos, door piepkleine dorpjes met traditionele huizen en stopten onderweg voor een gratis kopje thee in een theehuisje waar het vuur gezellig brandde. Langs het goed aangegeven pad hangen op regelmatige afstand bellen, die je moet rinkelen om beren op afstand te houden. De beloofde beren hebben we niet gespot, spijtig genoeg of gelukkig. ’t Is maar hoe je het bekijkt.

5. Pendelgenot

Treinen die op tijd rijden, het is een droom die menig Belgische pendelaar koestert … In Japan houden de treinen zich niet alleen stipt aan hun rijtijden, ze worden ook nog eens tiptop onderhouden en gepoetst. Je kan je stoel draaien naar de gewenste rijrichting, er zijn propere toiletten aan boord en het is er zalig stil ondanks de enorme snelheid waarmee ze door het Japanse landschap zoeven. Zowel de lokale treinen als de hogesnelheidstreinen, de beroemde Shinkansen, functioneerden perfect. Hebben wij een trein met vertraging gespot? Jawel! Hebben wij dan allemaal een foto genomen? Euh, jawel hoor, dat is uiteindelijk toch ook een unieke ervaring in Japan. Bij terugkeer naar België was aanpassen aan de Belgische treintijden misschien wel de grootste reversed culture shock waar ik terug aan moest wennen.

6. 7/11, Family Mart & Lawson

Misschien nog wel mijn favoriete ontdekking: een dagelijks bezoekje aan de lokale buurtsupermarkt. Ik ben zo’n grote fan, dat ik het geluidje van de deur soms nog hoor na-rinkelen in mijn dromen … Ze verkopen niet alleen snacks, maar je kan hier ook ontbijt, lunch en koffie krijgen. De boterhammen met eiersla, de verse gebakjes en onigiri (gevulde rijstdriehoekjes met een zeewiervel rond) vielen goed in de smaak en waren de perfectie optie voor de lunch tijdens onze verplaatsingen met de Shinkansen. En het favoriete souvenir van enkele deelnemers: sokken met strepen in de kleuren van de Family Mart.

7. Toiletten met knopjes & snufjes

Zoek het op, het is een ding. Een heel aparte ervaring op zich: het Japanse toilet. Voorzien van een bedieningspaneel, diverse sproeiknoppen, een muziekje om gebeurlijke geluiden te maskeren, een blazer om je bips weer droog te krijgen en vaak ook een wasbakje bovenop de spoelbak van het toilet, zodat het water waarmee je je handen wast, kan hergebruikt worden om door te spoelen bij de volgende plasbeurt. Zelfs op plaatsen waar je het niet verwacht (in parken, openbare toiletten, in het station …) kan je een proper toilet vinden dat voorzien is van alle technologische snufjes. En snufje mag je wel letterlijk nemen: wie wil, kan het kleinste kamertje zelfs parfumeren na hun bezoek.

8. Een extra reiszak vol souvenirs

Ik kon niet altijd volgen wanneer mijn reisgenoten het hadden over anime, manga, Pokemon, Studio Ghibli, Naruto, en nog zoveel meer. Maar ik vond het wel fantastisch om hen hierover te horen praten en om te zien hoe zij zich in die fantasiewereld konden onderdompelen in de Japanse steden. Elk Pokemon-center werd bezocht, tweedehands manga-winkels werden geplunderd, fantasy-stores werden afgevinkt van de bucketlist en in de iconische winkelketen Don Quijote sloegen we een voorraad Japanse snacks in. Meerdere mensen uit onze groep hebben op het einde van de reis in Tokyo een extra reiszak moeten kopen om al hun gekochte plushies, collectibles, mangas … terug thuis te krijgen. We hebben de lokale economie extra goed gesteund dus.

9. Traditie & religie

Van een hypermoderne maatschappij verwacht je het niet meteen, maar het dagelijkse leven in Japan is doorspekt met oude tradities en gewoonten die terug te leiden zijn naar hun religie. De twee belangrijkste religies in Japan zijn het shintoïsme en het boeddhisme. Al meer dan 1400 jaar bestaan deze geloven harmonieus naast elkaar en vullen ze elkaar zelfs aan. Verspreid door heel het land vind je talloze boeddhistische tempels, shinto-schrijnen en andere religieuze of spirituele plekken. Een goed onderhouden schrijn vlak naast torenhoge wolkenkrabbers is geen rariteit en een welkom rustpunt in de drukte van de grootstad.

10. Ontspannen in de onsen

Joker verlegt je grenzen. Dus trokken we op dag 5 naar de onsen om met z’n allen naakt te ontspannen in de warmwaterbaden. Voor je de baden betreedt, was je je van kop tot teen, zittend op een krukje. Het enige dat je mee binnen neemt, is een piepklein handdoekje dat je tijdens het baden nat boven op je hoofd legt om een beetje af te koelen terwijl je ontspant in het hete water. Deze traditionele manier van baden wordt door toeristen eerder gezien als een spa-beleving, maar is tot op de dag van vandaag voor sommige Japanners zonder uitgeruste badkamer hun dagelijkse manier om zich te wassen. In de onsen die wij bezochten waren de baden in openlucht, net naast een waterval. Echt een mooie en ontspannende ervaring.

Dit artikel verscheen in De Karavaan van januari 2025. Ook 4x per jaar ons magazine ontvangen? Word lid van Karavaan! 

Destination Bhutan als ultieme reist(r)ip

Wanneer mensen mij vragen ‘Hoe was het in Bhutan?’, begin ik met ‘Goed!’. Daarna durf ik al eens te zeggen ‘Heerlijk om eens te mogen volgen, in plaats van altijd als reisbegeleider Joker-groepsreizen op sleeptouw te nemen’. Maar als ik daarna merk dat er nog meer wil om te luisteren is, dan is het hek van de dam. En aangezien ik jullie stilte op dit moment graag zo opvat, here I go!

Tekst: Siel Lammertyn / Foto’s: Siel Lammertyn, Tim Van Den Brande

De WOW-factor van Bhutan begint al in het vliegtuig. Als je vliegt vanuit Delhi of Kathmandu, dan word je een hele vlucht lang getrakteerd op de mooiste zichten. De piloot ontpopt zich tot reisbegeleider: ‘Ladies and gentlemen, on your left you can see the Mount Everest, the highest mountain in the world … And now you see the 3rd highest mountain … And now you see the 5th tallest mountain…’. Naar beneden turend richting de bergen van Nepal zie ik de vele huizen in de valleien. Maar dat stopt vanaf dat je het Bhutanees luchtruim binnenvliegt. Hier is niks anders dan bergen en bomen. Tot je opeens wel erg dicht bij de grond begint te vliegen, zo dicht dat je bijna de individuele rijstkorrels op de rijstvelden kan zien groeien. Tussen de bergen slalomt het vliegtuig tot, letterlijk achter het (berg)hoekje, de kortste landingsbaan ooit komt piepen. Wat een landing! Alle passagiers zijn al overweldigd door Bhutan, nog voor we goed en wel aangekomen zijn.

“Van de goulden rijstvelden & de wondermooie tempels tot hoge passen & diepe valleien , ze doen me met open mond staren”

De Bhutanese identiteit boven alles

Ondanks dat Bhutan actief toeristen probeert te lokken, blijft het een dure bestemming. Ik was er dan ook slechts 8 nachten. Voor een land met de grootte van België zou dat moeten lukken. Maar strijk al die Bhutanese bergen plat en je hebt een land ter grootte van India. Schaamteloos beperk ik me dus tot de toeristische route, waar ik warempel één van de jongere reizigers blijk. Hierdoor zijn de wandelroutes, van kortere tot meerdaagse, niet druk. Alleen de monniken of nonnen wandelen me steevast met vaste tred voorbij. Want ja, aan het einde van elke wandelroute ligt wel één of andere tempel die je enkel te voet kan bereiken. De gebedsmolens, gezangen, gebeden en uitzichten zorgen voor een serene sfeer. Maar wist je ook dat alle gebouwen (particulier én openbaar) moeten opgetrokken worden in de typische Bhutanese architectuur? Prachtig!

En dat brengt me naadloos bij nog zo’n Bhutanese eigenaardigheid: hun focus op het behoud van de Bhutanese identiteit. Buitenlanders zijn er enkel welkom om tijdelijk te werken of toerist te spelen. Migreren naar Bhutan, dat gaat niet. Aan het werk? Dan moet je traditionele Bhutanese kledij dragen. Overal, van de straat tot de mensen hun living, zie je portretten van de koning – die van nu, van het verleden én de toekomst. De troonopvolger is namelijk de peuterzoon van de koning, wiens portret ook overal te vinden is. De Bhutanen hebben een enorm vertrouwen in hun koning. Zo groot dat de eerste verkiezing voor een parlement slechts in 2008 plaatsnam en dat de modale Bhutanees nog steeds het nut er niet van inziet, want waarom hebben ze meer nodig dan hun koning? Natuurlijk zijn de parlementsleden ook zo doordrongen van dat feit, dat zij niets zouden beslissen dat de koning zou schofferen. Als er dus beslist wordt dat alle huizen een groen dak moeten hebben, want dat is beter voor het landschap, dan doet iedereen dat zonder morren.

Flaming Thunderbolt of Wisdom

Het land ligt gesandwicht tussen India en Tibet, en die invloeden kan je goed voelen. Desondanks kan je Bhutan niet verwarren met die twee landen. Van hun grondwet (‘Het hele land moet voor minimum 60% uit beschermde natuur bestaan’) tot hun eten (’t Is precies Tibetaans, maar ongelofelijk pikant), ze doen er hun eigen ding mee. Het land is ook Boeddhistisch, maar doet ook dat op z’n eigen manier. Zo zie je te pas en te onpas fallus-symbolen. Dat komt door één monnik; The Divine Madman. Als yogi was hij tegen het Boeddhistische establishment, hij deed graag zijn eigen ding. Zo zwierf hij rond, vertelde hij aangebrande moppen, verleidde vrouwen en dronk bier. Vele verhalen gaan de ronde over deze yogi: zo plaste hij op de het hoofd van een monnik, waarna er een heilig mantra op het hoofd van deze monnik verscheen. Maar waarom dan de fallus? Voor demonen trok hij steevast zijn broek uit. Bij het aanzien van zijn Flaming Thunderbolt of Wisdom – en die naam verzin ik niet! – konden die demonen niet anders dan bezwijken. Een krachtig wapen dus, die fallus. Bon, ik denk er het mijne van. Aan deze yogi hebben de Bhutanezen ook hun nationale dier te danken, die hij maakte van een kruising tussen een geit en een koe. In een land waar tijgers, rode panda’s en sneeuwluipaarden rondlopen, kan enkel een Divine Madman zorgen dat zo’n dier nationaal wordt vereerd!

Unieke bestemming om met open mond naar te staren

Maar Bhutan is vooral prachtig. Van de gouden rijstvelden tot de hoge passen, van de wondermooie tempels tot de eeuwige bossen. De frisse berglucht, diepe valleien en dorpen doen me met open mond staren – of is dat de ijlheid door de hoogte? Gooi daar nog één van hun typische Boeddhistische festivals bovenop – en dat zijn er veel, dus het is niet moeilijk om er minstens eentje te bezoeken – en je hebt een unieke bestemming die iedere ziel kan beroeren!

Heb jij zin om de sprong te wagen en Bhutan als reisbestemming op jouw bucketlist te zetten? Denk dan zeker aan deze stappen tijdens je voorbereiding:

Dit artikel verscheen in De Karavaan van januari 2024. Ook 4x per jaar ons magazine ontvangen? Word lid van Karavaan! 

Australië van Apple Pie tot Zon

Bijna een jaar geleden vertrok ik naar Australië met mijn H2O-jeugdherinneringen (je weet wel, die serie over zeemeerminnen) en een ‘nu of nooit’-gevoel. Ik zat vast en ik had nood aan verandering. In mijn hoofd bleef ik maar denken aan een quote van Thomas Lélu: “Watch more sunsets than Netflix.” Dus zonder een gedetailleerd plan, maar met veel goesting, stapte ik op het vliegtuig.

Tekst & foto’s: Lotte Doom

Na zes maanden vol avontuur, nieuwe ervaringen, heel wat deksels op mijn neus en vriendschappen voor het leven, landde ik terug in België. Sindsdien is de meest gestelde vraag: “Hoe was Australië?” Simpel, toch? Maar probeer maar eens een half jaar samen te vatten zonder dat de ander halverwege afhaakt en al spijt heeft dat hij het überhaupt vroeg. Dus ja, ik heb een trucje bedacht: een alfabet van mijn tijd down under met al mijn favoriete plekken, onverwachte ontdekkingen en momenten die ik nooit zal vergeten.

A van Apple Pie: Australië staat niet echt bekend om zijn goeie pistolets en koffiekoeken, maar de apple pie? Die is echt next level, net zoals het zuurdesembrood. En ja, ik ben in de Vegemite-val getrapt, maar de Meat Pie met ketchup kan er nog wel mee door. Oh, en vergeet de zeewiersnacks, Cheerios en Tasty Cheese niet! Ik weet dat mijn snackkeuzes raar zijn, maar geloof me, ze zijn verrassend lekker.

B van Bloody Rippah: Australisch Engels? Het lijkt wel een andere taal. “Yah Bloody Rippah!” is trouwens een compliment, geen scheldwoord. En als ze zeggen “this arvo”, bedoelen ze deze namiddag en niet vanavond – dus kom op tijd! Of niet, en maak dezelfde fout als ik.

C van Camping Life: Koop een swag (nee, niet “swag”, maar een soort slaapzak) en trek de bush in. Zandvliegen ontwijken en je schoenen verstoppen voor de dingo’s leer je in no time. Want geloof mij: dat van die dingo’s die overal mee gaan lopen, is echt waar!

D van Drop Bears: ‘Gevaarlijke’ koala’s die uit bomen vallen en je opeten? Fake news. Maar als je echte koala’s wilt zien, ga dan naar Magnetic Island en doe de Forts Walk. Pro tip: let op de pijlen die andere wandelaars in het zand tekenen om ze te spotten.

E van Everything is altijd Okay:  De vraag “How are you?” is een dagelijks ritueel, maar als je zegt hoe het echt met je gaat, dan wordt het plots erg ongemakkelijk. Dus doet iedereen maar alsof alles geweldig is. Vrouw op sterven? Schoonouders blijven al maanden logeren? Slechts 4 uur slaap per nacht? Maakt allemaal niet uit, want: “I’m GREAT, mate! Living the dream!”

F van ‘He died with a Felafel in his hand’: Voor Kerstmis kreeg ik het boek ‘He died with a felafel in his hand’, een autobiografische roman van Australische schrijver John Birmingham over zijn ervaringen als co-houser. En ik kan het bevestigen: sharehouses in Sydney zijn een ervaring apart (of liever: de sharehouse-roomies). Vraag maar aan mijn vriend Gianluigi die een gat in de muur maakte om uit de badkamer te ontsnappen in plaats van gewoon het slot om te draaien.

G van Greyhound:  Nee, niet die coole hond, maar die bus waarin je soms 28 uur kunt zitten naast de meest unieke figuren en dat allemaal voor de ervaring (lees: om geld te besparen).

H van Huidhonger: Soloreizen is een kunst op zich. Je leert dat niet elk gesprek diepzinnig hoeft te zijn en soms zijn het juist die luchtige babbels die je nodig hebt om je niet te eenzaam te voelen. Maar te veel oppervlakkige gesprekken kunnen al snel vermoeiend worden. De juiste balans vinden? Daar werk ik zelf nog aan.

I van Indigenous People: Australiërs zijn meer dan alleen surfers met mullets en mensen die op blote voeten naar de supermarkt gaan. De echte Aboriginal-cultuur vind je vooral in de outback en in het noorden.

J van Jandals: Of zoals wij ze kennen: teenslippers. Letterlijk iedereen draagt ze, overal en altijd. Het is gewoon een ding! En dan heb ik het nog niet over de Birkenstocks gehad.

K van kangoeroes, krokodillen en kakkerlakken: Weet wat te doen als er plots een kangoeroe voor je neus staat, want ze duiken overal op – vaak op de meest onverwachte momenten. Krokodillen? Die moet je gewoon vermijden, want als je er één ziet, is het al te laat. En kakkerlakken? Die brengen je graag een bezoekje ’s nachts, dus be prepared.

L van White TaiL Spiders: Note to self – zet niet zomaar elke spin buiten die er niet zo groot en eng uitziet. Een kleine witte staart kan je al snel grote problemen bezorgen. Zoek dus misschien eerst op wat voor spin het is – altijd handig!

M van Mulgas Adventures: Ik kreeg de tip van een andere backpacker om vier dagen op avontuur te gaan in de outback met Mulgas Adventures. Het werden de vier beste dagen van mijn hele reis in Australië en zelfs alle ingeslikte zandvliegen konden de ervaring niet verpesten. Neem deze gouden tip van mij aan en ga er gewoon voor!

N van No Worries: In Australië is het oké om luidop te zeggen dat je niet naar het nieuws kijkt of je werkschema aanpast aan wanneer de golven het best zijn. Soms voelt het leven er over het algemeen gewoon een beetje lichter.

O van Once in a lifetime (letterlijk): Het vuurwerk in Sydney op Nieuwjaar? Prachtig, het mooiste dat ik ooit heb gezien! Een echte once in a lifetime! Maar 16 uur wachten in de regen voor een goeie plek zodat je ’s avonds goed zicht hebt, was dat ook. Het zal dus waarschijnlijk bij die ene keer blijven.

P van Port Elliot: Ik maakte een onverwachte stop in Port Elliot (dichtbij Adelaide) waar ik fantastische mensen leerde kennen, de zotste uitzichten tegenkwam en het thuisgevoel vond dat ik de voorafgaande maanden een beetje had gemist. Als je er dan toch bent, vergeet zeker niet de zonsondergang te checken bij de Bluff.

Q van Quokka’s: Op Rottnest Island maken toeristen selfies met de schattige quokka’s, maar het echte geheim? Zwemmen met zeeleeuwen iets verderop. Magisch!

R van Rips: Weet wat een rip is voor je de zee induikt en thank me later.

S van Sunset of Sunrise: Voor de beste zonsopgang? Ga naar de Lighthouse in Byron Bay. Voor een epische zonsondergang moet je bij de Pinnacles dichtbij Perth zijn. Belangrijk detail: zorg ervoor dat er niet te veel wolken zijn en dat er geen regen is voorspeld. Anders ben je zo vroeg opgestaan voor niets!

T van gratis Toiletten: In de steden vind je op elke hoek wel een gratis toilet – heel handig voor mensen zoals ik die altijd nét te veel water drinken. En alsof dat nog niet genoeg is, hebben ze ook overal bubblers om je fles bij te vullen – al smaakt het ene bubbelke toch net iets frisser dan het andere!

U van Al die Uren en Tijdzones: Altijd handig om even te checken in welke tijdzone je vrienden zitten voordat je afspreekt. Of doe zoals ik en kom overal op het verkeerde moment aan!

V van Vogelconcert: Of je het nu wilt of niet: je wordt elke ochtend wakker met een tropische symfonie. Van de lach van de kookaburra tot het vreemdste gekrijs van de cockatoo. En dan hebben we het nog niet gehad over de regenbooglori’s die veel te vroeg opstaan.

W van zeilen op de Whitsunday Islands: Hagelwitte stranden, helder turquoise water en de beste snorkelplekken die je je kunt voorstellen – het bestaat echt, en het is de ideale plek voor een meerdaagse zeiltocht.  Het is prachtig – zelfs als je midden op zee in een tropisch onweer terecht komt en zo zeeziek bent als een gieter. Oh, en blijf voor één keer niet te lang in je nest liggen want ’s ochtends komen de schildpadden hun eerste adem van de dag happen.

X van Extreem: Wat maakt Australië zo speciaal? Letterlijk alles is extreem: het weer, de temperatuur, de landschappen, de grootte van de dieren, de afstanden die je reist… Niet normaal!

Y van Yarning: Australiërs zijn fantastisch goed in het vertellen van anekdotes en grappige verhalen. Voor je het weet, krijg je een gratis comedyshow van iemand met de gekste levensverhalen. Lachen gegarandeerd!

Z van Pas op voor de Zon!: Als er één ding is waar je écht voor moet oppassen, dan is het de zon. Smeer je in met zonnecrème, koop die fancy hoed en denk niet dat je zonder SPF-50 veilig bent. Zelfs ik die als een paranoïde elke dag om het uur zonnecrème smeerde, kreeg er pigmentvlekken, mijn eerste rimpels en acné gratis bij.

En zo eindigt mijn alfabetische reis door Australië, een avontuur dat mijn horizon niet alleen verbreedde, maar ook mijn grenzen verlegde (letterlijk en figuurlijk). Nu ik in België mijn liefde voor koffiekoeken en pistolets herontdek, kijk ik met een glimlach terug op alle onvergetelijke momenten. Australië heeft mij geleerd dat zelfs een Huntsman met de slechtste reputatie minder angstaanjagend is dan het lijkt, en dat het misschien niet altijd loopt zoals gepland – maar de reis die je maakt exact is wat je nodig hebt.

Als je ooit twijfelt over die verre reis, vergeet dan niet: de wereld is veel te groot om stil te blijven zitten – dus: niet blijven staan, gewoon gaan!

Dit artikel verscheen in De Karavaan van oktober 2024. Ook 4x per jaar ons magazine ontvangen? Word lid van Karavaan!

Julley, Robin! Op buitenlandse stage in Little Tibet

De 3 H’s: skilled Hands, bright Head and kind Heart. Dat is de visie van Sonam Wangchuk, de oprichter van SECMOL Campus, een alternatieve school in Ladakh, in Noord-India. Lynn en ik liepen er 6 maanden stage, middenin het Himalayagebergte. Of leven op een ecologische, simpele en zelfredzame manier mogelijk én verrijkend is? In het prachtige Ladahk wel.

Tekst & foto’s: Robin Leyers

De macht van de Himalaya’s

Ladakh, ook wel bekend als Little Tibet of the Land of High Passes, is de meest dunbevolkte én meest afgelegen staat van India. Eens je landt op de Kushok Bakula Rimpochee Airport van Leh, is je reactie meteen: WAUW. De macht van de Himalaya is onbeschrijfelijk en de schone lucht is heerlijk (zeker als je voordien enkele dagen in New Delhi verbleef). Met de hoogste berijdbare wegen ter wereld, woonplaats van de Ghost of the Mountain (beter bekend als het sneeuwluipaard) en een cultuur die zeer hard aanleunt aan de Tibetaanse, is er in Ladakh gigantisch veel te ontdekken en zal je jezelf geen seconde vervelen.

Naast Leh, de toeristische hoofdstad van Ladakh, heb je honderden dorpjes verstopt in de bergen, klaar om ontdekt te worden. De wegen zijn niet altijd in even goede staat en bereikbaarheid heeft veel te maken met het weer (denk aan sneeuw & landverschuivingen), maar dat zorgt alleen maar voor meer avontuur. Elke plek, elk dorp, elke tempel, elk uitzicht is een schilderij op zich. Ben je een liefhebber van natuur, rust, sereniteit, bergen en magnifieke landschappen? Dan is Ladakh the place to be!

De Indische hoofdwiebel

Het eerste wat je bij aankomst in de luchthaven hoort, is julley. Dit is ‘hallo’ in Ladakhi. Nadien leer je dat julley ook ‘doei’ en ‘dank je wel’ betekent, handig.  

Deze andere wereld en zijn nieuwe cultuur ontdekken, is leerrijk, plezant en boeiend. Al is het zeker en vast een uitdaging om alle gewoontes & gedragingen van de lokale bevolking te begrijpen. Zo eet je bijvoorbeeld steeds samen op de grond. Je zal dus ongetwijfeld wel eens de fout maken om (per ongeluk) over iemands benen of eten te wandelen en daardoor ‘onder je voeten krijgen’, aangezien dit als onrespectvol wordt gezien. Maar geen zorgen, de Ladakhi’s zijn overdreven vriendelijk, beleefd, goedlachs en behulpzaam. Iedereen zal er altijd voor zorgen dat je je volledig thuis voelt en niets tekortkomt. En wat je bijleert, kan je uiteindelijk ook linken aan achterliggende betekenissen.

Je begint onvermijdelijk ook zelf gedragingen over te nemen zoals bijvoorbeeld de “Indische hoofdwiebel” of een typische groet. De mensen rondom jou merken dit ook op en eens ze jou Ladakhi butsa of pomo (jongen of meisje) noemen, geeft dat een enorm gevoel van samenhorigheid en voldoening.

Een afgelegen, zelfredzame campus

De Students’ Educational and Cultural Movement of Ladakh is een alternatieve school met als doel studenten belangrijke levenslessen bijleren, hun zelfvertrouwen opkrikken en Engels bijschaven. Ze werken er met de visie van de 3H’s: bright Head, skilled Hands and kind Heart. Uniek is dat studenten die zich aanmelden, als voorwaarde gebuisd moeten zijn voor hun overheidsexamens. Zo kunnen ze op SECMOL een jaartje “pauze” nemen, nadenken over hun toekomst, meer focussen op praktische vaardigheden … om dan nadien terug naar een overheidsschool te gaan en/of hun dromen na te jagen.

“SECMOL is bijna volledig zelfredzaam en ecologisch zeer verantwoord, met zonne-energie, passieve zonne-gebouwen, recyclage, dry compost toiletten …”

SECMOL ligt op een prachtige locatie, is zeer afgelegen en eigenlijk een dorpje op zichzelf. De studenten, het personeel en de vrijwilligers leven en wonen samen op de campus. De studenten verblijven er voor één jaar en runnen in principe de campus, met begeleiding van het personeel en de vrijwilligers. Daarnaast is de school bijna volledig zelfredzaam en ecologisch zeer verantwoord. Er wordt gebruikgemaakt van zonne-energie, passieve zonne-gebouwen, recyclage, dry compost toiletten en verspilling is er bijna onbestaande. Als stagiair leer je zeer veel over ecologisch leven en creatief omgaan met afval en verspilling. Je kijk op de Westerse levensstijl en consumptiemaatschappij zal gegarandeerd veranderen.

Eens je aankomt op de campus, word je meteen warm ontvangen en ben je instant deel van de SECMOL-familie. Iedereen komt met je praten en is in het algemeen zeer geïnteresseerd in je achtergrond en waar je vandaan komt. De mensen zijn heel toegankelijk, open en fantastisch leuk in de omgang. Na 6 maanden bouw je een zeer hechte band op en maak je vrienden voor het leven.

Koude temperaturen, warme mensen

In Ladakh is het koud. Temperaturen kunnen zakken tot -25°C. De mensen daarentegen, zijn er zeer warm. Wanneer je ergens over de vloer komt, word je altijd warm onthaald met melk- of boterthee, koekjes, tsampa, gedroogde abrikozen, noten en nog zo veel meer. Het is ook de gewoonte van Ladakhi’s om te blijven bijschenken en je steeds meer en meer aan te bieden. Het is bijna een spelletje voor hen en ze winnen altijd. Je zal gegarandeerd met een volle buik buitenwandelen. Gastvrijheid is dus zeer belangrijk, net zoals medeleven, behulpzaamheid en vriendelijkheid. Deze waarden zijn verbonden aan het Tibetaans Boeddhisme, dat nog een grote rol speelt in de maatschappij.

“Het doel is studenten belangrijke levenslessen bijleren, hun zelfvertrouwen opkrikken en Engels bijschaven.”

Er zijn tempels, ook wel gompas genoemd, in overvloed verspreid over heel Ladakh waar nog talloze monniken leven en religieuze festivals gehouden worden. Je zal versteld staan van de indrukwekkend gemaskerde dansen die de bevolking zouden moeten voorbereiden op de dood. Zo heb je ook festivals waar er orakels bezeten worden door bepaalde figuren, op de daken van de tempel lopen en nadien de toekomst voorspellen. Deze religieuze tradities zijn enorm populair in Ladakh en worden voltallig bijgewoond door de bevolking. Zeer indrukwekkend om te beleven als buitenlander!

Alternatief leren met de 3H’s

Als stagiair of vrijwilliger in SECMOL heb je veel mogelijkheden en veel vrijheid. Je meest belangrijke taak is de conversation class, waar je dagelijks een activiteit bedenkt om het Engels van de studenten te oefenen. Ongelofelijk hoe sterk ze daarin groeien op één jaar! Sommigen spraken geen woord Engels bij de start en voerden complexe, volledige conversaties op het einde.

Naast deze klassen zijn er ook verschillende verantwoordelijkheden die iedere student heeft om de campus te onderhouden. Als stagiairs namen wij deel aan deze verantwoordelijkheden, maar ook aan alle andere activiteiten op de campus. Er is ruimte om zelf workshops te geven over bv. digitale vaardigheden, fotografie, mentale gezondheid … afhankelijk van je persoonlijke vaardigheden en interesses. Daarnaast organiseert SECMOL ook veel dagtripjes, waardoor je plekken bezoekt die je als gewone toerist nooit zou zien.

Iets waar je mee moet leren omgaan op de campus, is veel flexibiliteit. Plannen kunnen last minute veranderen en communicatie gebeurt niet altijd op een efficiënte manier. Dit heeft natuurlijk ook veel met de taal te maken, aangezien iedereen er onder elkaar Ladakhi spreekt. Maar dan is het aan jou om actief engagement te tonen! Deze plek leert je zeker en vast om beter voorbereid te zijn op veranderingen en om je flexibeler op te stellen, wat alleen maar voordelen heeft in het leven.

De Advanced Bachelor Global Citizenship and Development is een banaba van UCLL (Leuven).

Dit artikel verscheen in De Karavaan van juli 2024. Ook 4x per jaar ons magazine ontvangen? Word lid van Karavaan!

Travel tattoos

Sommige reizen kruipen zó onder je huid, dat je ze er permanent opplakt. Deze tien reisbegeleiders deden dat ook. Geïnspireerd voor je eigen inkt? Artieste Kim Lava geeft je de nodige tattootips!

Tekst & foto’s reisbegeleiders: Angie Inghelram, Stijn Verbercht, Hanne Castermans, Karen Elskens, An Uytterhoeven, Lieselotte Suys, Joni Nielandt, Lien Castelein, Véro De Coninck, Joke Vanderschoot, Jakoba Gurny

Angie neemt haar motto altijd mee

“Vive, viaja, disfruta – leef, reis, geniet. Mijn levensmotto. Om echt te leven moet je kunnen genieten, en waarvan kun je meer genieten dan van reizen? Reizen is niet enkel naar locaties gaan, maar ook het beleven van prachtige ervaringen en het sluiten van vriendschappen. Deze tattoo werd ontworpen op de laatste avond na tien weken in Peru, door een vriend die ik leerde kennen tijdens mijn tocht door de jungle. Ik liet hem dan zetten op de ochtend van mijn vertrek, allemaal heel spannend! Een rondreis door de natuur, met de zon en de maan als gids, geleid door de lokale cultuur, dat is genieten, dat is leven.”

Frigoboxtoerist? Karen beschouwt het als een compliment

“Ik zocht naar een tattoo om samen met mijn zus te zetten. We hebben nogal een andere stijl, dus het was niet makkelijk. Onze vakanties in Asturias kwamen steeds weer naar boven als mooie herinneringen. Een trouwe metgezel tijdens die reizen was onze classic 90’s frigobox, die ons voorzag van de beste picknicks. Eens dat idee in mijn hoofd zat, kon ik het niet meer loslaten. Mijn zus dacht aan de ijsjes die we dagelijks aten en liet een twisterijsje tatoeëren. We hebben ook “hermana” (zus) en “hermanita” (kleine zus) laten zetten, en onze mama heeft “madre” gezet op haar 64e, haar eerste tattoo! Het is ook een kleine ode aan papa, die vijf jaar geleden overleed. Hij zou misschien zelf geen tattoo laten zetten, maar hij zou zeker ontroerd zijn geweest door het sentiment. Het was een heerlijk moment om met z’n drietjes te delen en ik glimlach nog steeds bij de gedachte aan die warme herinneringen.”

Hanne vereeuwigde een onvoorspelbaar, groots avontuur

“In 2017 deed ik iets dat toen als ongelooflijk zot aanvoelde: op mijn eentje trok ik 3 maand naar Costa Rica om er Spaans te leren en vrijwilligerswerk te doen. Wat een reis! Het was ook ineens het begin van een groots avontuur: ik besliste tijdens de reis om me in te schrijven voor het selectieweekend van Karavaan. En daar ging de bal aan het rollen … Leuke reizen begeleiden, een fijn netwerk aan begeleiders leren kennen, de reismicrobe helemaal te pakken krijgen, naar Mechelen verhuizen en uiteindelijk ook voor Joker gaan werken. De reis heeft dus mijn leven een onvoorspelbare, avontuurlijkere koers doen varen. En ik kon toch niet anders dan dat vereeuwigen met een tattoo van Latijns-Amerika? Hij mag nog steeds overal mee naartoe, zoals mijn laatste reis naar Thailand & Cambodja!”

Lieselotte eert de kracht van vriendschap & moeder natuur

“Na weken rondtrekken in Peru belanden we in Cusco, waar een bezoekje aan Machu Picchu natuurlijk niet mag ontbreken. We lopen over de spoorweg naar Aguas Calientes waar we na een avondje uit met mede-backpackers om 3h ‘s ochtends opstaan om te voet de befaamde trappen trotseren. Na wat toch een mijlpaal is op een Peru-reis, blikken mijn vriendin en ik terug op jaren vriendschap in het teken van ontdekken. We leerden elkaar kennen op 18-jarige leeftijd in Brussel op een feestje waar we beiden alleen waren. Jaren later vloog ik de atlantische oceaan over om haar te bezoeken in Brazilië voor 5 weken, om elkaar enkele jaren later weer tegemoet te komen in Peru. We beseffen dat we tijdens al onze avonturen heel wat geluk hebben gehad, alsof er iemand over ons waakte. In Peru hebben we dit een plaats gegeven; Pachamama, de Inca-godin voor moeder natuur, verlaat nooit onze zijde. Dus besloten we samen het teken van Pachamama te laten tatoeëren. In teken vriendschap en de honger naar avontuur, met dankbaarheid voor de natuur, en voor de kracht van het vrouwelijke.”

Lien vond haar inspiratie aan het einde van de wereld

“Mijn allereerste tattoo is Mount Fitz Roy, een majestueuze berg in Patagonië. En waar liet ik die zetten? In Ushuaia, het meest zuidelijke dorp ter wereld, bekend als ‘El fin del mundo’. Juist, ik heb mijn tattoo laten zetten aan het einde van de wereld. Het was het perfecte einde van een groepsreis door Patagonië. Daiana, de liefste tattoo-artiest ooit, vereeuwigde dit prachtige ontwerp voor mij. Mijn tattoo symboliseert veel dingen. Als reisbegeleider is mijn passie voor reizen en het onderweg zijn onmiskenbaar. Het is een ode aan het mijmeren over het leven en terugkeren naar de natuur. Deze tattoo herinnert me eraan dat de beste weg altijd onderweg is, vooral als je bergen beklimt. Soms is het pad lang en moeilijk, maar stapje voor stapje bereik je de top. Het leven heeft zijn pieken en dalen, net zoals een bergkam. En als fervent klimmer bewonder ik deze berg die al zoveel klimgeschiedenis heeft geschreven.”

Joni blijft 2x verbonden met een reis én de reisgenoten

“Toen ik 20 was deed ik 2 maanden vrijwilligerswerk op een project in Thailand. We waren daar met een leuke groep en een deel van de groep wilde graag op het einde een bamboo tattoo laten zetten om onze tijd te herdenken. Ik had toen nog nooit eerder gedacht aan een tattoo en ging gewoon mee om een prentje te helpen kiezen. In de tattoo shop vond ik het toepasselijke Thaise woord ‘nam jai’: helping others without expecting anything in return of simpelweg altruism. Iedereen was hier enthousiast over, aangezien dit ook heel toepasselijk was op het vrijwilligerswerk dat we daar deden. Toen ik de FOMO voelde opborrelen nadat een deel van de groep het als tattoo had laten zetten, besliste ik spontaan om ook mee te doen.

Later reisde ik anderhalf jaar in Zuid-Amerika, waarvan een groot deel in Peru. Ik was grote fan van het land, de mensen, de natuur en ook van de cultuur en de geschiedenis. Op het einde van mijn tijd daar heb ik samen met een reisgenoot de Chakana (het Inca-kruis, een belangrijk symbool voor de inheemse Peruviaanse bevolking) laten tattoëren met de Pachamama (letterlijk vertaald Moeder Aarde) in het midden.”

Véro ging voor een tattoo op traditionele wijze

“In de zomer van 2018 ging ik op Aziatisch avontuur. Twee maanden reisde ik door Taiwan, Japan, Zuid-Korea en Thailand en begeleidde ik ondertussen twee Joker-jongerenreizen: Japan en Thailand. Japan is een van mijn favoriete landen en daar haalde ik de inspiratie voor mijn tattoo. In Hiroshima vouwden we origami-kraanvogels en enkele weken later liet ik er zo eentje op traditionele wijze tatoeëren op Ko Pha Ngan in Thailand.”

Welcome to the jungle? Dat klinkt als muziek in de oren voor Joke

“Deze tattoo heb ik laten zetten bij een Oostenrijkse artieste, die mijn liefde voor de jungle perfect heeft kunnen weergeven! Kamperen in het hoge noorden is niets voor mij, maar op avontuur door de jungle om onder andere poema’s te spotten? Sí, claro! Costa Rica en Guadaloupe zijn alvast twee aanraders voor jungle-avonturen!”

Deze reiziger blijft liever anoniem. Een gewaarschuwd sandalendrager is er twee waard.

“Tijdje in Cusco gespendeerd. Heb me goed geamuseerd in het nachtleven daar. Nadat ik voor de zoveelste avond op rij in Chango-club was beland, kwam ik daar opeens aan de praat met een tattoo artist. In mijn dronken bui heb ik hem overtuigd om mij te tattoëren en bij gebrek aan inspiratie zijn we voor het Chango-logo gegaan … Not my finest moment. Een paar jaar later is de inkt volledig uitgelopen en kan ik moeilijk met sandalen naar mijn werk gaan. Waarschijnlijk is het daarom in België terecht verboden om onder invloed van alcohol tattoos te laten zetten.”

Jakoba ging nooit een tattoo laten zetten, maar dan …

“Tattoos? Daar zou ik nooit aan beginnen en al zeker niet zonder over na te denken. Dit was ik dan toch even uit het oog verloren aan het einde van een zalige groepsreis. Tijdens onze laatste momenten samen in India besloten we impulsief dat een tattoo het perfecte aandenken zou zijn. Na kort maar toch grondig even research te hebben gedaan (want in Delhi weet je maar nooit), stapten we de tattooshop binnen. We kozen ieder een eigen ontwerp, maar toch verbonden door het geheel van de zon, maan en sterren. Ook kozen we alle drie een andere plaats, maar toch verbonden door de herinnering en het avontuur in India. Ik vind het heel fijn dat de tattoo voor mezelf zichtbaar is, zodat ik af en toe kan terugdenken en wegdromen over de reis. Zeg dus nooit nooit, want wie weet verleg je toch ook die grens op groepsreis. En wie weet volgen er nog …”

Tatoeëren, verplegen, tatoeëren, verplegen … Het klinkt wellicht in deze volgorde een beetje ongemakkelijk, maar niets is minder waar: het is zelfs het levenswerk van Kim Lava. Heeft het één met het ander te maken? Niet helemaal, maar lees haar tattoo-ervaringen en je weet dat je in veilige handen bent.

Tekst: Yvonne Gielen // Foto’s: Kim Lava

Reizigers keren geregeld terug met een leuke tattoo gerelateerd aan hun bestemming als souvenir. Geen enkel probleem volgens Kim, “maar misschien kan je in het buitenland wel op zoek gaan naar een shop waar je een specifieke traditionele tattoo kan laten plaatsen?” Wat je ook kiest, Kim geeft je alvast deze tips mee:

“Er zijn altijd risico’s verbonden aan een tattoo zetten, of je nu in het buitenland bent of niet, maar deze tips dragen wel bij tot een grotere kans dat je met een kwalitatieve tattoo én een aangename ervaring huiswaarts keert.”  

Ook voor de tattoo artiest zelf moet de sessie trouwens een goed gevoel geven. Het gebeurt dat een klant bij Kim binnenstapt en vraagt om een tattoo die linkt met een bestemming, een cultuur …  “Enkel wanneer de symboliek, het design en/of de betekenis voldoende aansluiten bij de stijl van mijn onderwerpen, ga ik op de vraag in. Voor mij moet er voldoende verbinding en kennis zijn om een bepaald patroon uit te werken. Dat is de enige manier om persoonlijk te groeien en goed te worden in een specifiek domein.” Vragen klanten naar andere stijlen? “Dan verwijs ik ze respectvol door naar collega’s die zich daarop toeleggen.”

Uiteraard komen er soms ontroerende of bizarre verhalen naar boven bij de keuze van een tattoo(tekst), zowel bij een artistieke tattoo als bij een medische correctie: emoties van rouw, een herinnering, verlies of aanwinst, enthousiasme om het behalen van een mijlpaal, of wat dan ook. “Om meer ruimte voor emotie of symboliek te laten, kies ik voor een private studio concept: bij een drankje kan je het concept toelichten en je mentaal voorbereiden op de sessie of behandeling. Er is hier ruimte voor tijd, rust, herstel, luisteren in een omgeving van vertrouwen.”

Kim wil ten volle artiest zijn: in alle vrijheid in haar eigen stijl een concept uitwerken. Haar creativiteit mag niet afgebakend worden. “Is het niet bijzonder eervol dat iemand jou zijn lichaam toevertrouwt als een levend canvas waarop je jouw werk kan vereeuwigen? Het brengt jouw kunst letterlijk tot leven en laat het toe de wereld rond te reizen, met andere personen en culturen in aanraking te komen en gesprekken te initiëren, verhalen te vertellen, in verbinding te komen. Net daarom creëer ik graag enkel werken in mijn eigen kenmerkende stijl en hecht ik er belang aan dat zowel mijn artistieke als reconstructieve tattoos mijn klanten een beetje meer compleet maken.”Ik word stil van haar geloof in het belang van tatoeages, haar persoonlijke kijk en aanpak hierbij. Mooi! Haar inzichten blijven me bij als een tattoo … op mijn ziel.

Een eerder abstract ontwerp van het landschap op een betekenisvol moment op vakantie. Wie herkent de plek?

Deze klant vroeg een ontwerp dat zijn voorliefde voor de bergen illustreerde en tegelijk ook symbolisch verwees naar zijn gezin. We kozen  4 bergen, twee grote en twee kleine.

Kim Lava is een zelfstandige tattoo-artieste in bijberoep én instrumenterend verpleegkundige in het operatiekwartier. Daarnaast begeleid ze als artieste cursussen van The Tattoo School. Verder is ze gespecialiseerd in Jugendstil en Neotraditional geïnspireerde tattoos, medische tatoeages, permanente make-up en reconstructieve pigmentatie.

Dit artikel verscheen in De Karavaan van juli 2024. Ook 4x per jaar ons magazine ontvangen? Word lid van Karavaan! 

De magie van het kampeervuurtje

“Hoe gaan we dat allemaal in onze rugzakken krijgen?!” Behalve dit ene kritieke punt is koken op kampeervuurtjes en maaltijden voorbereiden voor op talloze meerdaagse trektochten één groot plezier. Met dit artikel wil ik je overtuigen: de kunst van het kampeervuurkoken is een ervaring die op groepsreis niet alleen de maag vult, maar ook het hart verwarmt.

Tekst: Lien Castelein // Foto’s: Lien Castelein, Annelies Huibers, Willem van den Eynde

Een maaltijd delen rond kampeervuurtjes, onder de sterrenhemel … Het is een gewoonte op reis die de groep samenbrengt. Wie snijdt de groenten? Wie kookt het water? En nadien, wie doet de afwas? De avonturen van de dag worden uitgewisseld en plannen voor de volgende worden gesmeed. In de uitgestrekte natuur krijgt dit voedsel een nieuwe betekenis. Eentje die begint bij de cruciale vraag: “Wat eten we vandaag?”

Een antwoord kan je vinden in de betere outdoor winkel bij het assortiment kampeermaaltijden waar je gewoon kokend water aan toevoegt. Maar onder het motto “wat je zelf doet, kan je beter, smaakvoller en goedkoper” ga ik als reisbegeleider steevast zelf aan de slag.

De toolbox van de kampeerkoker

Ik ga op zoek naar ingrediënten die je niet moet bewaren in de frigo, geen vocht bevatten en mee te nemen zijn op trektocht, wat de culinaire vindingrijkheid zeker stimuleert. Wat standaard meegaat is melkpoeder. Je kan er van alles mee in je kampeervuurmaaltijden: warme chocomelk, allerhande sauzen en zelfs (pompoen)pannenkoeken. Daarnaast zweer ik bij kruiden. Kaneel in je havermout, basilicum in je Italiaanse pasta en een snuifje chilipeper in de chili sin carne. De smaakmakers van elke maaltijd! Een laatste aanwezige in mijn toolbox is sowieso Parmezaanse kaas. Deze hoeft niet in de frigo en geeft smaak aan je kaassaus, je pasta of als beleg bij de lunch. Handig.

Op reis zelf bestaat mijn toolbox uit een drietal kampeervuurtjes met ongeveer zes potten en een pan, die tevens dienst doet als deksel. Daar komen nog gasbidons en een vuurstick bij om de kampeerkeuken operationeel te krijgen. Verder heb ik een mini-spatel, -sauslepel, -klopper en een paar snijplankjes bij. Voeg daar nog een paar scherpe messen en een houten scheplepel aan toe en het kookfestijn kan beginnen!

Rugzak-ready-recepten

Maar hoe stel je nu zo’n menu samen? Planning, planning en – zei ik het al? – planning. Per dag noteer ik nauwkeurig wat ik nodig heb voor het ontbijt, lunch, snacks en avondeten. Ik bereken hoeveel ik van elk ingrediënt nodig heb en begin daarna alles van zijn verpakking te ontdoen en in pakketjes te verpakken met de juiste hoeveelheden. Je wil geen opties afwegen onderweg. Elke dag krijgt daarna een sticker met een kleur en een code: ontbijt 7, lunch 3, diner 5. Zo kan iedereen ten gepaste tijde het juiste pakket uit zijn rugzak toveren.

Recepten die verbinden

Verder heb ik ook altijd twee leuke extra’s in elk van mijn voedselpakketten. Een eerste is iets dat een medereiziger kan opbeuren bij een moeilijk moment. Zo kan een zakje paprikanootjes al eens iemands dag maken, maar ook chocolade doet al veel goeds. Tip: vraag dit even na voor je vertrekt. Mijn persoonlijke favoriet? Kikkersnoepjes op de top van de berg!

Mijn tweede surprise is dat er minstens één van de avondmenu’s te maken heeft met het land waarin we momenteel zijn. Zo maakte ik in IJsland een “vulkaanmenu”: een berg mousseline puree, geroosterde sojaboontjes als lavastenen en IKEA-balletjessaus met ge(vries)droogde ajuintjes & rode paprika’s als lava. Een topper van formaat, al zeg ik het zelf! In Noorwegen stond gevriesdroogde zalm met dille op het menu en in Namibië dan weer pompoenpannenkoeken met banaan. Onlangs trok ik door het Torres del Paine nationaal park in Chili. Je kan al raden wat daar op het menu stond … Niet alleen de wandeling was pittig!

Gastronomische giechels

Ter afsluiting van dit smakelijke relaas over de gastronomische geneugten van kamperen, is het overduidelijk dat koken op een kampeervuurtje niet zomaar een noodzakelijk kwaad is, maar eerder een culinair spektakel dat zich afspeelt in een prachtig natuurdecor. Het is een kans om de avontuurlijke chef-kok in jezelf los te laten, compleet met een vleugje rook en de occasionele verbrande vingertoppen. Of je nu melkpoeder in een haute cuisine-ervaring transformeert, of een pan balanceert boven een vlam die wispelturiger is dan het weer, elke maaltijd is een avontuur op zich. En laten we eerlijk zijn, er is iets onweerstaanbaar komisch aan een ui proberen snijden op een wiebelig klapstoeltje, terwijl je je best doet om niet te veel van de kostbare ingrediënten aan het lokale mierenleger te doneren.

Dus, de volgende keer dat je bij je kampeervuurtje je hoofd breekt over de vraag “Wat eten we vandaag?”, onthoud dan dat je deelneemt aan een tijdloze traditie van buiten koken. Een mix van MasterChef en Expeditie Robinson, geserveerd met hier en daar een snuifje culinaire blunder. Het gaat er niet om de perfecte maaltijd op tafel te zetten, maar om de lachsalvo’s die volgen als je probeert een gevriesdroogde aardappel te reanimeren of als je kampeervuur besluit een ongeplande siësta te houden.

Onderweg op groepsreis is elke maaltijd een herinnering, die wordt gekruid met een snuifje hilariteit en een scheutje avontuur, klaar om geserveerd te worden met een flinke dosis goede humor.

Smakelijk! Sabroso! Velsmakende!

Dit artikel verscheen in De Karavaan van april 2024. Ook 4x per jaar ons magazine ontvangen? Word lid van Karavaan! 

Ik deel met plezier één van mijn favoriete 3-gangen kampeerdiners! (ingrediënten voor 12 personen)

De omgekeerde cultuurshock: thuis komen of thuiskomen?

“Leren van de ervaringen die je opdoet tijdens je buitenlands verblijf stopt niet wanneer je thuiskomt, het begint pas.”

Tekst: Lotte Rens / Foto’s: Natasja Van der Jonckheyd, Samuel De Baere, Sarah Bosman, Nancy Van Herck

Jaarlijks vertrekken er heel wat fantastische reisbegeleiders met een groep vol nieuwsgierigheid naar (on)bekende bestemmingen. Klaar om nieuwe vriendschappen te smeden, pareltjes in de natuur te ontdekken, uit hun comfortzone te trekken en thuis te komen met talloze verhalen. Niet enkel reizen is populair, ook een verhuis naar het buitenland. Denk aan internationale stages, tijdelijke buitenlandse jobs, projectopvolgingen, wereldreizen etc. Vele getuigen van een periode die ze koesteren en waarin ze veel bijleerden. Al wordt het thuiskomen vaak niet eenvoudig ervaren en wringt het soms. Het befaamde “zwarte gat”, missen van de sfeer en geluiden rondom je, of net het tegenovergestelde en terug in een drukke stad terechtkomen. Hoe wordt dit thuiskomen ervaren? Is er tijd en ruimte voor nazorg?

Dit artikel vloeit voort uit het vorige dat ik schreef, voor de oktober editie van dit magazine. Daarin haalde ik het gevoel aan van confrontatie en onbegrip toen ik terug thuis kwam na maanden vertoeven in Zuid-Afrika. In wat volgt, neem ik je graag mee rond meer context en duiding over een, naar mijn mening, toch wel onderbelicht thema binnen de reissector.

Reverse culture shock

Een lange reis of periode in het buitenland vergt enige voorbereiding. Zo ook verdient het belang hechten aan je voorbereiden op terug thuis komen en je huis terug laten aanvoelen als een thuis. Een belangrijke term binnen dit thema is de ‘reverse culture shock’. Deze term verwijst naar psychologische en emotionele uitdagingen waar individuen mee geconfronteerd worden na een periode in het buitenland. Het is de tegenhanger van de eerste cultuurshock die je ervaart als je je begeeft in een nieuwe culturele omgeving. De confrontatie hiermee is afhankelijk van persoon tot persoon, hierin zit ook de moeilijkheid.

In een artikel met de Gazet Van Antwerpen haalt Koen Van der Schaeghe, directeur van Vlamingen in de Wereld, de vergelijking met een oud jeansvestje boven. Hoe je na lange tijd een oud jeansjasje terug uit de kast haalt: het past misschien niet meer zo mooi, maar je trekt het toch aan, want het voelt vertrouwd. Een vergelijking waar ik me enorm hard in kan vinden.

Antrolopoog en auteur Judith van de Kamp beschrijft de omgekeerde cultuurshock liever als ‘een andere bril’. Dit omdat je dingen anders gaat bekijken, wat vervelend kan zijn, maar ook net heel mooi.

Reflectie

Tijdens een reis is de kans reëel om geconfronteerd te worden met zaken waar je in het dagdagelijkse leven niet echt bij stilstaat. Een beduidend voorbeeld is altijd elektriciteit hebben. In België kenden we vorig jaar een enorme stijging van de prijzen. Ondanks de piek, was er nog steeds elektriciteit beschikbaar. Wat in schril contrast is met landen als Pakistan en Zuid-Afrika bijvoorbeeld, waar load shedding dagelijkse realiteit is. Om een overbelasting van het elektriciteitsnet te voorkomen, wordt de elektriciteit gecontroleerd afgeschakeld voor bepaalde uren per dag. Na je reis hoef je niet meer te checken wanneer je elektriciteit zal hebben en hoe je bv. koken moet inplannen. Op zo’n moment word je je extra bewust van je privilege en vanzelfsprekendheid. Nog groter is de confrontatie met rijden door de townships of sloppenwijken, waar verschillende generaties leven in aangrijpende omstandigheden en waar paard en kar gebruikt wordt als transport.

Meedraaien in het systeem

Wanneer het aankomt op vervoer zijn er heel wat aanpassingen terug te vinden. Niet langer rijden met lokale tuktuk’s, Ubers bestellen, metrolijnen proberen te ontrafelen … België staat bekend om zijn liefde voor het fietsen. Dat hoef ik de wielerliefhebbers geen twee keer uit te leggen. Antwerpen werd in 2022 uitgeroepen tot derde meest fietsvriendelijke stad volgens het onderzoek van Global Bicycle Cities.

Ondanks de vele voordelen van fietsen, zoals de vrijheid van verplaatsing, is het ook weer wennen. Fietsen is een zaligheid, dat zal je me nooit horen ontkrachten. Wel was het enorm wennen aan die vrijheid, om je alleen te verplaatsen als het donker was. Niet meer om elke hoek van de straat security te zien of begeleid worden. Het klinkt vanzelfsprekend om terug in deze vrijheid te vallen, toch heeft het iets angstaanjagends.

“Leren van de ervaringen die je opdoet tijdens je buitenlands verblijft stopt niet wanneer je thuiskomt, het begint pas.”

Er komen verschillende nieuwe interesses boven, bijvoorbeeld de wereldpolitiek, wat ook kan leiden tot een gevoel van machteloosheid. Verschillende experts, ook Judith van de Kamp, raden daarom aan om concreet in contact te blijven. Hier bestaan verschillende manieren onder: inschrijven op nieuwsbrieven van lokale organisaties die zich inzetten tegen armoede, aan bewustwording werken in je thuisland.

Zo heeft de Amerikaanse organisatie Kiva het motto ‘Dromen zijn universeel, mogelijkheden niet’. Jouw verhalen bij thuiskomst dragen immers bij aan beeldvorming over complexe situaties in een ander continent. Wat belangrijk is om niet te onderschatten. Mensen zijn vaak geneigd te horen wat ze willen horen. Reacties als ‘Zie je wel? Ik wist het!’ zijn hieronder te plaatsen. Waar jij misschien wel een beeld kan scheppen dat recht doet aan de realiteit/de lokale situatie.

Met andere woorden: leren van de ervaringen die je opdoet tijdens je buitenlands verblijft stopt niet wanneer je thuiskomt, het begint pas. Ik heb geleerd om hiervoor open te staan en kwam tot verschillende inzichten, over de wereldproblematiek en over mezelf. Gun jezelf de tijd om eraan te wennen.

Reizen is een waardevolle inspiratiebron. Het is fascinerend om een periode van nieuwe prikkels te ervaren, nieuwe gewoontes te ontrafelen en de overgangsperiode naar het leven voor je buitenlands avontuur. Een periode van rust en reflectie, naar binnen keren en om stil te staan bij alles wat er is. In de hoop dat je daarvan kan genieten, want er komen haast weer zonnestralen en nieuwe plannen naar buiten. Geniet van al het moois om je heen. Koester zij die je liefhebben en je thuis lieten voelen bij het thuiskomen.

Laat dit vooral een oproep zijn om te praten over je reis en je ervaring eens terug in België. M’n Zuid-Afrikaanse vrienden zouden zeggen “Just do you, moenie worry nie”.

Dit artikel verscheen in De Karavaan januari 2024

Bronnen: De kunst van het remigreren, van Norman Jansen // Why I’m No Longer Talking to White People People About Race, van Reni Eddo-Lodge // De derde wereld op je CV, van Judith van de Kamp //Cultural identity reentry in short-term student missionaries, van Sherry Walling, Cynthia Eriksson, Katherine Meese, Antonia Ciovica, Deborah Gorton en David Foy // Capacity building contributions of short-term international volunteers, van Benjamin Lough, Amanda Moore, Margaret Sherraden en Kathleen O’Hara // Remigratie, de omgekeerde cultuurshock: “De terugkeer uit het buitenland is soms moeilijker dan het vertrek”, van Greg Van Roosbroeck // Antwerpen uitgeroepen tot derde meest fietsvriendelijke stad ter wereld, van Cedric Van den Langenbergh

La grande ouverture: Couleur locale bij ViaVia Grand-Popo

Op 1 november ’23 werd het 16e ViaVia Reiscafé opgelost in Benin! Reisbegeleidster Sofie was er samen met haar deelnemers bij en vertelt je vol enthousiasme hun kleurrijke reisverhaal.

Tijdens de herfstvakantie 11 Joker-reizigers naar Benin. Aanleiding van de reis? De officiële opening van ViaVia Grand-Popo in het zuiden van het land. Reisbegeleidster Sofie Verreydt vertelt je er met zoveel warmte en enthousiasme over dat je direct de droge droge herfstdagen hier in België lijkt te vergeten, of onmiddellijk naar het nabijgelegen Joker-kantoor wil stappen om een ​​ticket naar Benin te boeken.

Tekst: Veerle Stoffelen & Sofie Verreydt / Foto’s: Sofie Verreydt

Op stap met Eco-Benin

Sofie: “We werden de hele week op sleeptouw genomen door Ignace van Eco-Bénin, een organisatie die zich al meer dan 20 jaar inzet op projecten rond biodiversiteit, klimaat, verantwoord toerisme en community-ondersteuning. De organisatie helpt lokale gemeenschappen om micro-ondernemingen op te richten die hen de mogelijkheid bieden om toeristen op een duurzame manier te ontvangen.

Zo gingen we bijvoorbeeld lunchen in een dorp waar de mensen door Eco-Bénin aangemoedigd worden om een moestuin aan te leggen. Met de groenten uit die tuin kunnen ze een lunch bereiden en zo toeristen ontvangen. We werden er ontvangen met zang en dans, kregen dus een heerlijke lunch aangeboden en leerden vervolgens matten vlechten. De lokale gemeenschap kreeg ondersteuning van Eco-Bénin om iets klaar te maken, wat ons een rustig gevoel gaf. We wisten dat de gemeenschap een eerlijke prijs kreeg en dat het geld het dorp rechtstreeks ten goede komt.

Een ander voorbeeld was de bootrace in de Bouche du Roy, het mangrovegebied in de buurt van Grand-Popo. Zes boten – elk met één persoon uit het dorp en twee Joker-reizigers – hielden een roeicompetitie. Eco-Bénin gaf elke boot een som geld, van 20 000 Francs voor de winnaar (+/- €30) tot 5 000 Francs voor de laatste drie boten (+/- €7,50). De roeiers werden aangemoedigd door de lokale gemeenschap, die zich voor deze gelegenheid extra mooi had opgekleed. Er was zang en dans en de lokale pers filmde het evenement. Dit initiatief illustreert opnieuw de aanpak van de organisatie: door de gemeenschap financieel te steunen stimuleert Eco-Bénin de bevolking in haar waardigheid en bieden ze bezoekers een comfortabel gevoel.”

La grande ouverture

Sofie: “De Joker-reis was gebouwd rond de “grande ouverture” van ViaVia Grand-Popo: op 1 november werd deze ViaVia in het zuiden van Benin officieel opgenomen in de grote ViaVia-familie.

ViaVia Grand-Popo heeft zijn thuis gevonden het Centre Nonvignon, een initiatief van Eco-Bénin. In het Centre Nonvignon startte de organisatie enkele jaren geleden met een horecaopleiding voor jongeren uit armere milieus. Deze jonge studenten kunnen hun kennis in de praktijk brengen in hotels in de buurt en vanaf nu dus ook in de gastenkamers, het café en het restaurant van ViaVia Grand-Popo. Tijdens het openingsfeest kregen we meer uitleg over de werking van het centrum (de selectie van de studenten, de beurzen …) en een rondleiding in de keuken.

“Eco-Bénin helpt locals om micro-ondernemingen op te richten die hen de kans bieden om toeristen op een duurzame manier te ontvangen.”

De opening werd één groot feest met een officieel gedeelte met speeches, voorstelling van de genodigden en een rondleiding, en een culinair gedeelte met een heerlijk etentje in buffetvorm en gebak in de vorm van het woord ‘ViaVia’. Niets zo heerlijk als genieten van al dat lekkers met zicht op het strand. En bij een feest horen natuurlijk ook geschenkjes! We kregen in primeur de gloednieuwe ViaVia-T-shirt en droegen die de dag erna ook met trots tijdens de bootrace.

Ook wij hadden een verrassing voor die avond: via een naaister die Ignace kende, lieten we een speciale outfit maken van stof die we eerder op een markt gekocht hadden. Zo konden we de opening gepast bijwonen: feestelijk opgekleed!”

Voodoo, couleur locale & slavernij

Sofie: “Naar Benin trek je vooral voor de geschiedenis, de verhalen en de couleur locale: de kleuren, de geuren, de markten. Een must see is de Route des esclaves, de wandeling die de slaven maakten van aan de slavenmarkt tot aan de Porte du non-retour in Ouidah. Heel wat inwoners van het machtige koninkrijk Dahomey werden gevangengenomen door hun eigen koningen en verkocht op de slavenmarkt. Elf jonge mannen of achttien jonge vrouwen werden met de Portugezen geruild voor één kanon, de zogenaamde traites des négresses. Door de Porte du non-retour verlieten ze voorgoed hun vaderland en vertrokken ze per boot naar de nieuwe kolonies in de Amerika’s. De wandeling en een bezoek aan de poort was een pakkende ervaring.

“Voodoo is er altijd en overal aanwezig: het zit in alles wat de mensen doen.”

Een aantal mensen vluchten voor de slavenjacht en zochten bescherming op het water. Ze stichtten  Ganvie , een paaldorp op Lac Nokoué. Het dorp telt op dit moment zo’n 40.000 inwoners en wordt ook wel het “Venetië van West-Afrika” genoemd. We bezochten het dorp uiteraard per boot. Net als in Venetië gebeuren er heel wat op het water: mensen leven, wonen en werken op het meer. Zelfs de smoutebollen bakken en verkopen ze in een bootje!

Benin wordt ook vaak in één adem vernoemd met voodoo. Elk jaar op 10 januari viert het land Voodoo Dag, maar eigenlijk is voodoo er altijd en overal aanwezig: het zit in alles wat de mensen doen. Maak je ook geen zorgen, het heeft niet de negatieve bijklank die wij er vaak aan geven. Voodoo kan iets slechts zijn en kwaad aandoen, maar ook juist iets moois zijn en bescherming bieden. De divinités, de goden die aanbeden worden om bijvoorbeeld genezing of vruchtbaarheid af te dingen, zijn overal aanwezig. Als buitenstaander zie je ze niet altijd, want zo’n divinité kan een eenvoudige berg zand of een tak aan een deur zijn. Ignace wees ons er regelmatig op. Zoals in heel wat andere West-Afrikaanse landen zijn ook hier de gris-gris erg populair, de amuletten die de drager geluk brengen of beschermen tegen het kwaad.

Benin is een arm land, maar kent geen structurele honger. Het is zo groen en er groeit zoveel dat er eten genoeg is. En lekker ook! Alles is kraakvers en de enige bewerking zijn de pittige kruiden. Er is veel informele economie, overal zie je vrouwen naar de markt lopen om te verkopen wat ze thuis telen, of kraampjes langs de kant van de weg waar je snacks kan kopen. Vaak kocht Ignace voor ons een kleine typische snack, zoals bijvoorbeeld krouil krouil, een soort gebakje met pindanotenpasta.

Eén van de belangrijkste exportproducten is katoen. De haven van Cotonou is een belangrijke draaischijf voor de handel. Niet alleen van Benin zelf, maar van de ganse regio. Heel wat goederen voor Nigeria, de grote buur van Benin, komen toe via de haven van Cotonou. Door de nauwe samenwerking tussen de haven van Antwerpen-Brugge wonen er nogal wat expats in het zuiden van Benin.

“Hoewel je Benin niet meteen tegenkomt in toeristische brochures, is het een heerlijke bestemming voor tijdens onze grijze wintermaanden.”

Openbaar vervoer is er amper, brommertjes rijden er des te meer. Voor transport ben je aangewezen op gecharterd vervoer. Reizen kan heel comfortabel: zonder in luxe te vervallen, sliepen we overal op prachtige locaties, altijd met zwembad, vaak met palmbomen en bungalows op het strand. Met Frans kan je overal terecht. Wil je de lokale taal spreken? Leer dan een woordje Fon voor je vertrekt.

Hoewel Benin niet direct een land is dat je tegenkomt in toeristische brochures, is het een heerlijke bestemming voor wie even de zon wil opzoeken tijdens onze grijze wintermaanden. Het West-Afrikaanse land heeft een tropisch klimaat, het is er warm en vochtig. Je eet ananas of mango onder de palmbomen aan het strand of het zwembad terwijl je collega’s in België door het raam naar de zoveelste regenachtige dag staren. Tip: reis in het najaar, want dan kom je net het regenseizoen. Dan is alles ‘schoongeregend’ en zijn ook de muggen verdreven. Ideaal dus!”

Dit artikel verscheen in De Karavaan januari 2024.

Al fladderend door de grote Mothercity: Kaapstad

“Moest je de kans hebben om te reizen naar Kaapstad, Zuid-Afrika, ga!” Of Lotte haar internationale stage in de grote “Mothercity” dan een beetje meeviel? Duidelijk wel!

De zomer zindert na, de laatste festivals vol zonnestralen en blije gezichten worden georganiseerd, pintjes worden getapt en onvergetelijke herinneringen worden gecreëerd. Zo wist ik de laatste dagen van augustus te spenderen, met mijn lieve Erasmus-vrienden aan mijn zijde, die ik in Denemarken leerde kennen. Een ongelooflijk warme en pure mix van vrienden uit Catalonië, Spanje en Frankrijk. De avonturen opzoeken en reizen is me nooit onbekend geweest. Het verbaast dan ook niet dat ik twee jaar geleden bij Karavaan als stageplaats terecht kwam. Na drie dagen stage ging ik mee op één van de opleidingsweekends van de reisbegeleiders. Overweldigend is een understatement voor hoe ik er ontvangen werd. Een warme groep van vrijwilligers en collega’s lieten me comfortabel voelen en de vele reisverhalen volgden al snel.

Tekst & foto’s: Lotte Rens

De afgelopen twee academiejaren kreeg ik de kans om mijn eigen reisverhalen waar te maken. Het is dan ook daar in Denemarken dat mijn buitenlandse avonturen begonnen, meer specifiek in Viborg. Een hyggelig klein dorpje dichtbij Aarhus, Mid-Jutland. Voor zij die niet vertrouwd zijn met het begrip hygge: Denen zouden het omschrijven als het creëren van een fijne sfeer, genietende van de goede dingen in het leven met fijne mensen om je heen. Viborg bracht me ongetwijfeld dit alles. Een ervaring waar ik onwijs dankbaar voor ben en soms confronterend mooi mezelf tegenkwam. Eens in Denemarken moest ik beslissen wat volgend academiejaar zou brengen, geen makkelijke keuze, maar … damn ja! Internationale stage en bachelorproef schrijven in Kaapstad. Het contrast tussen mijn keuzes kon achteraf gezien niet groter zijn. Daar waar alles veilig en meest vanzelfsprekend was in Denemarken, werd ingeruild door een onveiligheidsgevoel in Zuid-Afrika en aanpassen als nooit tevoren. De eerste weken in Kaapstad waren niet makkelijk; het was zoeken naar mijn plek in de grote Mothercity, invulling geven aan mijn momenten na stage en de zware verhalen een plaats weten geven. Boven dit alles heb ik er mijn hartje verloren. Best ironisch, want met dit op een kartonnen bordje stond mijn jongere zus me in juni in Zaventem terug op te wachten.

Multiculturele, verdeelde stad

De liefde voor Kaapstad is moeten groeien en dat is misschien wel het mooie en tedere eraan. Het is een uitdagende stad met tal van troeven, ongerepte natuur en vriendelijke mensen die je weten te charmeren met de Afrikaanse taal. Wederom was het vertrouwen winnen om die prachtige natuur in te trekken. Tijdens mijn eerste weken raakte een Duitse toerist vermist nadat hij laatst gezien was tijdens een hike nabij een hiking trail in Hout Bay. Alleen gaan hiken was dus niet meteen een optie die ik voor mogelijk nam én iets dat mijn Airbnb-host me ook absoluut afraadde. Over mijn Airbnb-host gesproken! Beeld je in, een zeventigjarige avontuurlijke dame met drie geadopteerde honden (Saba, Rosie & Luna) uit een township, één kat (Oscar) en met een onvoorwaardelijke liefde voor reizen en diverse culturen. Ideale match om mijn verblijf in Claremont te boeken. Ondanks dat ik me veilig voelde in mijn accommodatie, waren er heel wat voorzorgsmaatregelen genomen. Zo had ik maar liefst vier sleutels: elektrische poort, zijpoortje aan de tuin, tralies voor de deur om dan uiteindelijk de voordeur open te doen. Overdag een frisse neus halen in mijn wijk was oké en veilig, al voelde ik me meer op mijn gemak wanneer ik de honden meenam op wandeling. Al kon ik die natuurlijk niet meenemen tijdens de wandeling naar mijn stageplaats. Op een halfuurtje van mijn accommodatie, in Wynberg, was de organisatie Adonis Musati project gevestigd. Een sociaal werkorganisatie met als doelgroep vluchtelingen, migranten, nieuwkomers … in Zuid-Afrika.

“De liefde voor Kaapstad is moeten groeien en dat is misschien wel het mooie en tedere eraan.”

Ik ben ervan overtuigd dat ik me geen beter team van collega’s kon inbeelden. Elk met hun eigen expertise en diverse achtergrond: DR Congo, Malawi, Zimbabwe, USA … Mijn stagedagen begonnen om 8h en eindigden om 15h. Overwerken moest ik niet proberen, want om 15h02 zou er al een collega aan mijn bureau staan om me naar huis te sturen. De projecten, workshops en vormingen die ik mocht organiseren, waren meestal in het kader van gendergeweld, positief ouderen, gemeenschapswerk. Deze vonden plaats in de townships, of in het Nederlands bekend onder de term sloppenwijken. Wijken waar ik als blonde, witte vrouw niet alleen mocht komen, maar waar mijn sociaal werk collega’s me ongelooflijk fijn in begeleidden. De leefomstandigheden en -voorzieningen in de townships zien, was niet gemakkelijk. De huisbezoeken waren vaak emotioneel zwaar beladen. Voor de cliënten was het een grote erkenning om naar hun thuis te komen in plaats van ze telkens uit te nodigen op kantoor voor counseling bijvoorbeeld. Counseling kan gezien worden als een laagdrempelige vorm van (emotionele) hulpverlening.

“De eerste weken in Kaapstad waren niet makkelijk; het was zoeken naar mijn plek in de grote Mothercity.”

Zowel mijn collega’s als cliënten brachten me enorm veel bij, van criminele verhalen tot terug op het juiste pad geraken, als afstand en nabijheid bewaken binnen je job. Ook sprak ik nooit eerder zo veel over het verschil in huidskleur als tijdens mijn periode in Kaapstad. Post-apartheid is een thema dat nog steeds bijzonder actueel is en alom terug te vinden is in kunstgalerijen. First Thursdays zijn hier het ideale voorbeeld van. Elke eerste donderdag van de maand wordt de stad betoverd door gratis expo’s van bekende en minder bekende artiesten, gratis toegang tot musea, dj’s die draaien in historische gebouwen, workshops waaraan je kan deelnemen … Zalige festiviteiten als je het mij vraagt. Je leert verscholen plekjes in de stad én heel wat andere mensen kennen.

Reizen naar de Kaap

Buiten mijn stageverplichtingen werden mijn weekends en vrije dagen gevuld met weekendjes weg, hikes, uit gaan eten, musea bezoeken, uitgaan in verschillende clubs … In die mate dat zelfs Caroline, mijn Airbnb-host, me wist te vertellen dat ze in de meer dan 30 jaar dat ze Airbnb doet, nog nooit iemand zo actief de stad heeft weten verkennen. Wat ook tot verbazing van sommige collega’s leidde wanneer ik hen maandagochtend vertelde waar ik allemaal geweest was. Het hoogtepunt voor mij was op weekend gaan met twee meisjes uit Münster en eentje uit Den Bosch. Samen trokken we naar de eerste rooibosplantages in het Citrusdal, Clanwilliam. Een enorm afgelegen dorpje met haast één supermarkt en de beleving van Zuid-Afrikaanse landbouwwegen. We deden dat weekend prachtige, vroege ochtendbeklimmingen met waanzinnige uitzichten als resultaat van al ons klauteren waarbij een red cape rockjumper (zangvogel) ons vergezelde. Moest je de kans hebben om te reizen naar Kaapstad, Zuid-Afrika, ga! Probeer buiten het toeristische gedeelte van V&A Waterfront te gaan, geniet van een concert in Kirstenbosch Gardens, val niet in de tourist trap bij Boulders Beach, ga op trot met de Franschhoek wine tram, surf bij Kommetjie, beklim de Tafelberg, picknick bij zonsondergang op de Blouberg Beach, verschiet niet van de bavianen, hike naar The Bos 400 Shipwreck, smikkel van verse popcorn in Labia … En zo zou ik nog uren kunnen doorgaan. Kortom, ontdek van alles wat Kaapstad te bieden heeft, gelet op het feit dat je enorm je spullen in het oog moet houden en je eigen veiligheid je hoogste goed is. Eens terug thuis werd de omgekeerde cultuurshock realiteit; terug wennen aan mijn oude leven, fietsen in het donker, geen Uber meer nemen voor 200 meter, vertrouwen in je omgeving. Een intense overgangsfase waar mijn dichte vrienden en gezin er enorm voor me waren, big shout out!

Tot slot vroegen vele vrienden en familie bij thuiskomst wat nu het leukste was: Denemarken of Zuid-Afrika. Hier kan ik geen eenduidig antwoord op geven. Beide waren ongelooflijke avonturen waar ik nooit van had durven dromen dat ze zo zouden uitdraaien. Vergelijken of een keuze maken voelt fout aan voor me. Het leerde me om mezelf te zijn, te gaan voor waar mijn hartje sprongetjes bij maakt, te koesteren en te fladderen van hier naar daar.

De wanderlust is real, de dankbaarheid is groot.

Dit artikel verscheen in De Karavaan oktober 2023.