In een vorig leven was ik een ontdekkingsreiziger. Dat kan bijna niet anders, want waar ik maar kan, wijk ik af van de platgetreden paden. Mijn eerste reis naar Mexico dateert al van drie decennia geleden. Ook al heb ik intussen zowat elke ‘highlight’ afgevinkt, kom ik voor de alternatieve plekken nog altijd tijd te kort. Toch is, telkens als ik een onbekend stukje Mexico kan veroveren mijn trip geslaagd. Hoe beter ik het land ken, hoe liever ik er verloren loop. En ik neem maar wat graag een groep deelnemers, en lezers, in mijn kielzog mee.
Tekst: Tine Draeck
Foto’s: Tine Draeck en Dirk Seynhaeve
Een tinteling tot in de toppen van mijn tenen, dat is mijn maatstaf om een ontdekking tijdens de research in de komende reis op te nemen. Stiekem verkneukel ik me dan al op het moment dat ik op de vertrekvergadering de gevleugelde woorden kan spreken: ‘Mannekes, mag ik jullie een specialleke voorstellen?’ Gevolgd door ‘We gaan ergens waar nog nooit een Joker-groep is geweest’ en het is gegarandeerd bingo.
Voor dit artikel dook ik in mijn verhalen over vorige reizen. Nu ik ze nalees, denk ik wel eens: er moet een patroonheilige van reisbegeleiders bestaan. Toch kan ik iedereen geruststellen, mijn alternatieve capriolen zijn uiteindelijk allemaal goed afgelopen. Oordeel zelf bij de verhalen ...
Lucha libre in Mexico city
Tip: Do as the locals do
Ik moet heimelijk lachen als ik hoor hoe mijn deelnemers zich luidop afvragen of er straks bloed zal vloeien. Wanneer ze mij als enige ervaringsdeskundige om meer uitleg vragen, zwijg ik. Deels om de spanning erin te houden en deels omdat de lucha libre gewoon niet uit te leggen valt.
Het derde gevecht begint. Er duiken een dwerg, een aap en een strijder in een babyroze pak op. Boegeroep! Gefluit! Daar vliegt de roze al uit de ring. Met zijn armen in de lucht landt hij enkele rijen vóór ons onzacht bovenop twee oude mannen. Zijn medestrijders moeten hem komen bevrijden uit de warboel van armen en benen.
(...)
Uitdagend gaan de luchadores in de touwen hangen. We gaan er helemaal in op en staan nu ook recht om de longen uit ons lijf te schreeuwen voor onze favoriet. Volgende kamp. Oh nee, zie ik daar blauwe tepels!? Assorti met het tenuetje? Ik kijk vertwijfeld naar Aline, een van de deelnemers, die haar handen vol afgrijzen voor haar gezicht heeft geslagen. Ze vangt mijn blik op en gezamenlijk krijgen we de slappe lach.
Mission Impossible in Baja California
Tip: Durf een uitdaging aan
Het werd me al snel duidelijk dat ik voor het ‘andere’ Mexico tegen de stroom in moest trekken. Niet vanaf de hoofdstad zuidwaarts richting de Caraïbische Zee, maar opwaarts naar het noorden richting Rio Grande. Dat mondde uit in vele reizen naar Noord-Mexico.
"Hét hoogtepunt van deze reis: de tocht naar Misión Santa Maria, een van Mexico’s minst bezochte bestemmingen met als bijnaam ‘mission impossible’, een sinds de jaren 1800 verlaten missiepost, 25 km in de bloedhete woestijn.
Adembenemend mooi ligt de oase voor ons: heldergroen water en daarachter een klein strand met palmbomen. Het paradijs! Er is slechts 1 probleem: je kan er niet in. De woestijnoase ligt in een canyon en er is enkel een smalle doorgang tussen de rotsen. Wie van canyoning houdt, kan daar afdalen en dan springen, maar er is geen weg terug. En Hans, hij sprong ...
(...)
De veiligste weg terug is de weg die Hans gekomen is, langs het water. We maken van kleren en een tak een geïmproviseerd touw en met vereende krachten trekken we hem uit het water.
‘Verjaardagsfeest’ in Misol-Ha
Tip: Klassieke activiteit, ter plaatse blijven slapen
Van een typisch uitstapje naar een waterval maakte ik een experiment met overnachting en zelf koken. In vroegere tijden, zonder e-mail, gsm … was het soms echt ‘blind reizen’. Logies kon ik niet vooraf reserveren en evenmin wist ik of er een restaurant was.
‘Cabañas? Allemaal bezet, señorita.’ Ons minibusje is al vertrokken en al onze boodschappen staat op de stoep uitgestald. ‘Kunnen we echt nergens koken?’ Nee, schudt de receptioniste. ‘De keuken van het restaurant misschien?’ Nee, schudt de receptioniste. Of ergens anders?’ hou ik aan. Nee, schudt de receptioniste.
(...)
Ik zucht diep en besef dat ik mijn trukendoos zal moeten bovenhalen. Met enig gevoel voor drama vertel ik dat we speciaal naar deze mooie plek zijn gekomen om voor een jarige in de groep een heuse feestmaaltijd te bereiden, dus een keuken hebben we écht nodig. De receptioniste aarzelt en haalt de manager erbij. Ik doe het hele verhaal nog eens over en, zo besluit ik dramatisch, nu kunnen we vanavond geen fiesta vieren. En een fiesta, weet ik, is heilig voor een Mexicaan. ‘Tja’, zegt de manager, ‘maar er is echt geen keuken.’ ‘Iets om op te koken?’ dring ik aan. ‘Dat is er wel,’ zegt hij, ‘maar het stelt echt niks voor.’
De receptioniste leidt me naar een donkere schuur met een gasvuurtje en twee kookplaten.Die avond genieten we van een heerlijke maaltijd en klinken op de niet-aanwezige jarige.
Fietstocht naar Monte Albán
Tip: Klassieke activiteit, ander transport
‘Kunnen we niet met de fiets gaan?’ opper ik. ‘Waarom zou je in de hitte helemaal bergop naar Monte Albán fietsen terwijl ik jullie er snel en ‘con clima’ (met airco) naartoe kan brengen,’ vraagt Arnel, de hoteleigenaar, verbijsterd.
(...)
Arnel had gelijk, de rit naar Monte Albán was geen lachertje en enkel haalbaar voor geoefende fietsers. Maar uiteindelijk raakt iedereen boven, geniet mijn groep met de fiets veel meer van het landschap onderweg en na het bezoek aan de site wacht een spectaculaire afdaling. Onderweg stoppen we voor een heerlijke lunch met ´pollo con mole´, de beroemde kip in chocoladesaus.
Locals hebben gouden tips
Tip: Trek eens naar een onbekende plek
‘Warmwaterbron’ is een magisch woord. Bij mijn voorstel om Hierve el Agua in het programma in te lassen, reageert de voltallige groep enthousiast. Zelf ben ik toch wat onzeker over deze voor mij onbekende plek. Ach wat, stel ik mezelf gerust, ik heb van een local een Gouden Tip gekregen.
De bus rijdt kronkelend de imposante Sierra Madre del Sur in, langs een smal zandpad waar gapende afgronden ons onheilspellend beloeren. Gaandeweg raakt de bus leger en leger, zelfs de kippen bereiken hun bestemming. Wij gaan als enigen door tot het eindpunt: Hierve el Agua.
Nieuwsgierig steekt Peter, een van de deelnemers, zijn ontblote teen in het water en trekt hem onmiddellijk terug. ‘Koud,’ huivert hij en kijkt me niet-begrijpend aan. Een warmwaterbron hoort toch warm te zijn? Ik sta mooi voor joker. Ook na al die jaren laat ik me nog vangen aan die typisch Mexicaanse logica. Het is niet omdat de bronnen ‘Hierve el Agua’ - Het Water Kookt - heten, dat het water ook warm is.
(...)
Nog 1 keer kijk ik achterom terwijl de bus langzaam de weg opdraait. Iedereen van onze groep vertrekt met spijt van deze bijzondere plek. Was het water in de bronnen warm? Nee, lauw. Maar terwijl je in een poel vol mineralen zat, cirkelden arenden hoog in de lucht. Je kreeg er een magistraal panoramazicht bij dat je in je hele leven nog nooit had gezien.
Anders reizen
Regelmatig ging ik terug naar Mexico, maar met geheven neus weg van de klassieke route, de ‘andere’ richting uit, veilig naar mijn cactuswoestijn in Baja California, ver weg in een canyon in het noorden of hoog in een eenzaam bergdorp in centraal Mexico. Wat moest ik nog in ‘het zuiden’, op die platgelopen route vol overbevolkte sites, waar iedereen - van avontuurlijke tot klassieke reiziger - dezelfde weg aflegt?
En nu, nu heb ik heimwee. Hoe zou het met het zuiden zijn? Hoe lang heb ik al geen marimba meer gehoord? Is de conga nog altijd zo lekker op dat terrasje in Mérida? En ik zou zo graag dat verblindend turkooisblauw van de Caribische Zee terug willen zien. Zal het zuiden veel veranderd zijn? Natuurlijk, besef ik. Mexico zal zich niet aanpassen aan mij, ik moet me aanpassen aan Mexico. Naast de toeristenstroom moet ik gewoon een zijpad durven inslaan.
Día de los Muertos off the beaten track
Dit najaar zal ik de Mexico Avontuur begeleiden tijdens Día de los Muertos. Op mijn bucketlist prijkt nog een geweldige plek om deze herdenkingsdagen van de doden mee te maken. Als ik de data van de reis zie, ontlokt me dat wel een stevige Mexicaanse vloek. Volgens de route kunnen we niet tijdig op ‘mijn plek’ geraken want het ligt uiteraard niet op het toeristische pad. Knarsetandend begraaf ik mijn alternatieve plan. Weken gaan voorbij terwijl ik verder aan de reis knutsel. Tot het plots in mijn hoofd knettert. Met openbaar vervoer geraak ik er niet op tijd. Maar wat met een charter? Ik gooi de hele planning om en een offerte later is de zaak beklonken. Hoe ik van die afgelegen plek daarna in Oaxaca geraak, wordt nog een avontuur. Een bus rijdt er niet, maar ik heb uitgevlooid dat er een lokaal combi’tje is. Geen blinde gok dus, we geraken wel op onze volgende bestemming. En wie weet welke parels we onderweg nog ontdekken?
Nog een laatste blik achterom
Tip: Bezint eer je begint aan een alternatief voorstel van je deelnemers
In de vlammen van het kampvuur probeerde ik een antwoord te vinden op deze absurde vraag: wat als de deelnemers van je groep - bovendien uitsluitend mannen - het kostbare kampeermateriaal willen omvormen tot een saunatentje en met jou, de begeleidster, de tent in willen duiken?
(…)
Na de reis werd, met een stalen gezicht, maar toch een beetje toepasselijk klamme zweethandjes, het kampeermateriaal bij Joker afgeleverd. We hadden het tentje goed laten drogen, maar dat kruidengeurtje kregen we er met geen mogelijkheid uit. Die vreemde geur ontging Max, verantwoordelijk voor het kampeermateriaal, ook niet. ‘Wat is er met dat tentje gebeurd?’ informeerde hij. ‘Gewoon,’ antwoord ik zo nonchalant mogelijk, ‘een sauna van gemaakt.’
Nadien bleven Dirk, een deelnemer, en ik aan elkaar plakken. En zo zijn we een dikke twintig jaar en drie zonen verder en reizen we, langs eigenwijze wegen, nog altijd door Mexico.
Dit artikel verscheen in De Karavaan juli 2022.
