De zomer zindert na, de laatste festivals vol zonnestralen en blije gezichten worden georganiseerd, pintjes worden getapt en onvergetelijke herinneringen worden gecreëerd. Zo wist ik de laatste dagen van augustus te spenderen, met mijn lieve Erasmus-vrienden aan mijn zijde, die ik in Denemarken leerde kennen. Een ongelooflijk warme en pure mix van vrienden uit Catalonië, Spanje en Frankrijk. De avonturen opzoeken en reizen is me nooit onbekend geweest. Het verbaast dan ook niet dat ik twee jaar geleden bij Karavaan als stageplaats terecht kwam. Na drie dagen stage ging ik mee op één van de opleidingsweekends van de reisbegeleiders. Overweldigend is een understatement voor hoe ik er ontvangen werd. Een warme groep van vrijwilligers en collega’s lieten me comfortabel voelen en de vele reisverhalen volgden al snel.
Tekst & foto’s: Lotte Rens
De afgelopen twee academiejaren kreeg ik de kans om mijn eigen reisverhalen waar te maken. Het is dan ook daar in Denemarken dat mijn buitenlandse avonturen begonnen, meer specifiek in Viborg. Een hyggelig klein dorpje dichtbij Aarhus, Mid-Jutland. Voor zij die niet vertrouwd zijn met het begrip hygge: Denen zouden het omschrijven als het creëren van een fijne sfeer, genietende van de goede dingen in het leven met fijne mensen om je heen. Viborg bracht me ongetwijfeld dit alles. Een ervaring waar ik onwijs dankbaar voor ben en soms confronterend mooi mezelf tegenkwam. Eens in Denemarken moest ik beslissen wat volgend academiejaar zou brengen, geen makkelijke keuze, maar … damn ja! Internationale stage en bachelorproef schrijven in Kaapstad. Het contrast tussen mijn keuzes kon achteraf gezien niet groter zijn. Daar waar alles veilig en meest vanzelfsprekend was in Denemarken, werd ingeruild door een onveiligheidsgevoel in Zuid-Afrika en aanpassen als nooit tevoren. De eerste weken in Kaapstad waren niet makkelijk; het was zoeken naar mijn plek in de grote Mothercity, invulling geven aan mijn momenten na stage en de zware verhalen een plaats weten geven. Boven dit alles heb ik er mijn hartje verloren. Best ironisch, want met dit op een kartonnen bordje stond mijn jongere zus me in juni in Zaventem terug op te wachten.
Multiculturele, verdeelde stad
De liefde voor Kaapstad is moeten groeien en dat is misschien wel het mooie en tedere eraan. Het is een uitdagende stad met tal van troeven, ongerepte natuur en vriendelijke mensen die je weten te charmeren met de Afrikaanse taal. Wederom was het vertrouwen winnen om die prachtige natuur in te trekken. Tijdens mijn eerste weken raakte een Duitse toerist vermist nadat hij laatst gezien was tijdens een hike nabij een hiking trail in Hout Bay. Alleen gaan hiken was dus niet meteen een optie die ik voor mogelijk nam én iets dat mijn Airbnb-host me ook absoluut afraadde. Over mijn Airbnb-host gesproken! Beeld je in, een zeventigjarige avontuurlijke dame met drie geadopteerde honden (Saba, Rosie & Luna) uit een township, één kat (Oscar) en met een onvoorwaardelijke liefde voor reizen en diverse culturen. Ideale match om mijn verblijf in Claremont te boeken. Ondanks dat ik me veilig voelde in mijn accommodatie, waren er heel wat voorzorgsmaatregelen genomen. Zo had ik maar liefst vier sleutels: elektrische poort, zijpoortje aan de tuin, tralies voor de deur om dan uiteindelijk de voordeur open te doen. Overdag een frisse neus halen in mijn wijk was oké en veilig, al voelde ik me meer op mijn gemak wanneer ik de honden meenam op wandeling. Al kon ik die natuurlijk niet meenemen tijdens de wandeling naar mijn stageplaats. Op een halfuurtje van mijn accommodatie, in Wynberg, was de organisatie Adonis Musati project gevestigd. Een sociaal werkorganisatie met als doelgroep vluchtelingen, migranten, nieuwkomers … in Zuid-Afrika.
"De liefde voor Kaapstad is moeten groeien en dat is misschien wel het mooie en tedere eraan."
Ik ben ervan overtuigd dat ik me geen beter team van collega’s kon inbeelden. Elk met hun eigen expertise en diverse achtergrond: DR Congo, Malawi, Zimbabwe, USA … Mijn stagedagen begonnen om 8h en eindigden om 15h. Overwerken moest ik niet proberen, want om 15h02 zou er al een collega aan mijn bureau staan om me naar huis te sturen. De projecten, workshops en vormingen die ik mocht organiseren, waren meestal in het kader van gendergeweld, positief ouderen, gemeenschapswerk. Deze vonden plaats in de townships, of in het Nederlands bekend onder de term sloppenwijken. Wijken waar ik als blonde, witte vrouw niet alleen mocht komen, maar waar mijn sociaal werk collega’s me ongelooflijk fijn in begeleidden. De leefomstandigheden en -voorzieningen in de townships zien, was niet gemakkelijk. De huisbezoeken waren vaak emotioneel zwaar beladen. Voor de cliënten was het een grote erkenning om naar hun thuis te komen in plaats van ze telkens uit te nodigen op kantoor voor counseling bijvoorbeeld. Counseling kan gezien worden als een laagdrempelige vorm van (emotionele) hulpverlening.
"De eerste weken in Kaapstad waren niet makkelijk; het was zoeken naar mijn plek in de grote Mothercity."
Zowel mijn collega’s als cliënten brachten me enorm veel bij, van criminele verhalen tot terug op het juiste pad geraken, als afstand en nabijheid bewaken binnen je job. Ook sprak ik nooit eerder zo veel over het verschil in huidskleur als tijdens mijn periode in Kaapstad. Post-apartheid is een thema dat nog steeds bijzonder actueel is en alom terug te vinden is in kunstgalerijen. First Thursdays zijn hier het ideale voorbeeld van. Elke eerste donderdag van de maand wordt de stad betoverd door gratis expo’s van bekende en minder bekende artiesten, gratis toegang tot musea, dj’s die draaien in historische gebouwen, workshops waaraan je kan deelnemen … Zalige festiviteiten als je het mij vraagt. Je leert verscholen plekjes in de stad én heel wat andere mensen kennen.
Reizen naar de Kaap
Buiten mijn stageverplichtingen werden mijn weekends en vrije dagen gevuld met weekendjes weg, hikes, uit gaan eten, musea bezoeken, uitgaan in verschillende clubs … In die mate dat zelfs Caroline, mijn Airbnb-host, me wist te vertellen dat ze in de meer dan 30 jaar dat ze Airbnb doet, nog nooit iemand zo actief de stad heeft weten verkennen. Wat ook tot verbazing van sommige collega’s leidde wanneer ik hen maandagochtend vertelde waar ik allemaal geweest was. Het hoogtepunt voor mij was op weekend gaan met twee meisjes uit Münster en eentje uit Den Bosch. Samen trokken we naar de eerste rooibosplantages in het Citrusdal, Clanwilliam. Een enorm afgelegen dorpje met haast één supermarkt en de beleving van Zuid-Afrikaanse landbouwwegen. We deden dat weekend prachtige, vroege ochtendbeklimmingen met waanzinnige uitzichten als resultaat van al ons klauteren waarbij een red cape rockjumper (zangvogel) ons vergezelde. Moest je de kans hebben om te reizen naar Kaapstad, Zuid-Afrika, ga! Probeer buiten het toeristische gedeelte van V&A Waterfront te gaan, geniet van een concert in Kirstenbosch Gardens, val niet in de tourist trap bij Boulders Beach, ga op trot met de Franschhoek wine tram, surf bij Kommetjie, beklim de Tafelberg, picknick bij zonsondergang op de Blouberg Beach, verschiet niet van de bavianen, hike naar The Bos 400 Shipwreck, smikkel van verse popcorn in Labia … En zo zou ik nog uren kunnen doorgaan. Kortom, ontdek van alles wat Kaapstad te bieden heeft, gelet op het feit dat je enorm je spullen in het oog moet houden en je eigen veiligheid je hoogste goed is. Eens terug thuis werd de omgekeerde cultuurshock realiteit; terug wennen aan mijn oude leven, fietsen in het donker, geen Uber meer nemen voor 200 meter, vertrouwen in je omgeving. Een intense overgangsfase waar mijn dichte vrienden en gezin er enorm voor me waren, big shout out!
Tot slot vroegen vele vrienden en familie bij thuiskomst wat nu het leukste was: Denemarken of Zuid-Afrika. Hier kan ik geen eenduidig antwoord op geven. Beide waren ongelooflijke avonturen waar ik nooit van had durven dromen dat ze zo zouden uitdraaien. Vergelijken of een keuze maken voelt fout aan voor me. Het leerde me om mezelf te zijn, te gaan voor waar mijn hartje sprongetjes bij maakt, te koesteren en te fladderen van hier naar daar.
De wanderlust is real, de dankbaarheid is groot.
Dit artikel verscheen in De Karavaan oktober 2023.
